تغییر جنسیت از نظر فقهی و حقوقی

تغییر جنسیت یکی از موضوعات مهمی است که در علم پزشکی و حقوق اهمیت خاصی دارد و همچنین موجب پیدایش مسایل جدید حقوقی شده که تاکنون سابقه نداشته است، یکی از عوامل مهم که در تمتع یا عدم تمتع شخص از بعضی حقوق موثر است ، جنسیت است. بنابراین اگر شخصی اقدام به تغییر جنسیت دهد لازم است بررسی شود که این موضوع چه اثری برحقوق او خواهد گذاشت، حقوق چنین شخصی ممکن است حقوق قراردادی و یا غیرقراردادی باشد. تغییر جنسیت به حقوق مکتسبه غیر قراردادی که شخ بر مبنای جنسیت سابق کرده مشروط بر اینکه جنسیت سابق در بقای آن نقش اساسی نداشته باشد، اثری ندارد. اما یکی از مسائل تغییر جنسیت وضعیت مشروع بودن خود عمل است، بنابراین از یک جهت این پرسش مطرح می شود که آیا هرشخصی حق دارد که جنسیت خود را تغییر دهد یا هیچ کس حق ندارد جنسیت خود را تغییر دهد و یا در اوضاع و احوال و شرایط خاصی این حق را دارد، لذا همواره این پرسش از منظر فقهی مطرح است که آیا تغییر جنسیت جایز است یا خیر مسیحیت و مدذهب غیرشیعی دین اسلام، عقیده بر حرمت آن دارند و مهم ترین و اصلی ترین دلیل خود را حرمت (تغییر در ما خلق اله) عنوان داشته اند و معتقدند که تغییر جنسیت ، تغییر در اصل خلقت و کار شیطانی و حرام و غیر مجاز است اما در مذهب شیعه دین اسلام عقیده بر جواز و عدم حرمت و ممنوعیت تغییر جنسیت دارند، از جمله ادله ای که برای اثبات جواز آن بر شمرده اند : که آن اصل اباحه ، اصل جواز، قاعده فقهی اضطرار و قاعده ی نفی عسر وحرج می باشد. اما از منظر حقوقی برای جواز تغییر جنسیت سه نظریهوجود دارد : ۱- تغییر جنسیت مطلقا جایز نیست ۲- تغییرجنسیت مطلقا جایز است ۳- تغییرجنسیت به صورت مشروط جایز است.

کلیدواژه ها:

تغییرجنسیت ، مشروعیت ، قرارداد ، مسئولیت ، شناسایی ، مهریه ، نفقه ، عاه ، ارث