ارزیابی تحمل تنش کم آبی در ارقام کنجد بر اساس شاخص های تحمل

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، دوره: 21، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_SUST-21-3_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 137
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یاور درگاهی

دانشگاه محقق اردبیلی

علی اصغری

دانشگاه محقق اردبیلی

مجید شکرپور

دانشگاه محقق اردبیلی

علی رسول زاده

دانشگاه محقق اردبیلی

امیر غریب عشقی

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل پارس آباد

محمدرضا شیری

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل پارس آباد

چکیده

به منظور بررسی تحمل خشکی در کنجد و نیز ارزیابی شاخص­های تحمل تنش، آزمایشی به صورت طرح کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در این آزمایش آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح (۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه) و ده رقم کنجد به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه نیاز آبی گیاه از نرم افزار CROPWAT (روش پنمن­مانتیث) مطابق روش فائو-۵۶ استفاده شد. تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح تنش و ارقام از نظر عملکرد در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی­دار وجود دارد، ولی اثر متقابل دو عامل غیر معنی­دار بود. بنابرین، شاخص­های تحمل بر مبنای عملکرد ارقام در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شد. تجزیه واریانس شاخص­ها نشان داد که ارقام از نظر شاخص­های میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، تحمل به تنش (STI) و میانگین هارمونیک (HARM) اختلاف معنی­دار دارند. با در نظر گرفتن همبستگی آنها با عملکرد در شرایط تنش و غیر تنش، این شاخص­ها به عنوان بهترین شاخص­ها در جداسازی ارقام متحمل انتخاب گردیدند. شاخص­های تحمل (TOL) و حساسیت به تنش (SSI) در تمایز ارقام نقش زیادی نداشتند.  گروه­بندی ارقام با روش تجزیه خوشه­ای نشان داد که ارقام کرج ۱،IS  و اولتان، پرمحصول و متحمل به تنش ­آبی بوده و ارقام هندی ۱۴ و یلووایت به عنوان حساس­ترین ارقام نسبت به تنش ­آبی بودند. گروه­بندی ارقام با ترسیم نمودار سه بعدی براساس عملکرد در شرایط تنش، بدون تنش و شاخص STI و همچنین، تجزیه به مولفه­های اصلی، نتایج تجزیه خوشه­ای را تایید کرد.

کلیدواژه ها

تنش آبی, شاخص های تحمل تنش, عملکرد, کنجد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.