ارزیابی توان گلدهی بنه های زعفران در گروه های وزنی مختلف در محیط آبکشت

بخش زیادی از بنه­های زعفران که هر ساله در مزارع کشت می­شوند، فاقد وزن مطلوب بوده و توان بسیار کمی جهت گلدهی در شرایط مزرعه­ای دارند. این فرضیه مطرح است که با توجه به حذف مقاومت فیزیکی خاک و نیز کنترل بهتر عوامل محیطی در سیستم آبکشت (هیدروپونیک)، امکان گل­گیری از این قبیل بنه­ها در محیط کنترل شده وجود داشته باشد. در همین راستا، در این تحقیق اثر وزن­های مختلف بنه مادری (۲ تا ۴، ۴ تا ۶ ، ۶ تا ۸ و ۸ تا ۱۰ گرم) بر خصوصیات گلدهی زعفران در محیط کنترل شده در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی باغبانی دانشگاه بیرجند، مورد بررسی قرار گرفت. بنه­ها، مرحله تولید آغازه گل (گل­انگیزی) را در خاک مزرعه سپری کردند و مرحله ظهور گل­ها در شرایط تحت کنترل (دمای ۱±۱۵ درجه سانتی­گراد، رطوبت­نسبی ۷۵ درصد و تناوب نوری ۸ ساعت نور و ۱۶ ساعت تاریکی) و با تراکم کشت ۵۰۰ بنه در مترمربع صورت پذیرفت. صفات مورد مطالعه شامل تعداد گل، عملکرد گل، متوسط وزن گل، طول گل، طول کلاله و خامه و نیز وزن خشک کلاله، پرچم و گلبرگ بودند. نتایج نشان داد که تعداد گل در گروه­های وزنی ۲ تا ۴، ۴ تا ۶، ۶ تا ۸ و ۸ تا ۱۰ گرم به­ترتیب صفر، ۲/۵۶، ۷/۱۹۳ و ۴۲۵ عدد در مترمربع بود که بیانگر تولید حداقل یک گل در هر بنه به­ترتیب در صفر، ۲/۱۱، ۷/۳۸ و ۸۵ درصد بنه­ها در گروه­های وزنی مذکور می­باشد. مقدار عملکرد گل در تیمارهای آزمایشی به­ترتیب صفر، ۲۴، ۶/۹۶ و ۱۹۸ گرم در مترمربع و میزان عملکرد خشک مادگی (خامه + کلاله) به­ترتیب صفر، ۲۵/۰، ۹۸/۰ و ۱۳/۲ گرم در مترمربع بود. در مجموع، بنه­های با وزن کمتر از ۴ گرم فاقد توان گلدهی بودند، ولی بنظر می­رسد بنه­های با وزن ۴ تا ۸ گرم در شرایط کنترل شده بتوانند در مقایسه با محیط طبیعی عملکرد گل و کلاله بیشتری تولید نمایند.

کلیدواژه ها:

بنه ، دما ، کلاله ، گل انگیزی ، گلدهی ، هیدروپونیک