کیفیت زندگی و ارتباط آن با خودکارآمدی در بیماران تحت همودیالیز

همودیالیز به عنوان یکی از متداول ترین روش های کنترل نارسایی مزمن کلیوی تغییرات بسیاری را در سبک، شیوه و کیفیت زندگی بیماران پدید می آورد. یکی از عوامل موثر در ارتقاء کیفیت زندگی خودکارآمدی است که به معنی اطمینان فرد در انجام رفتار های مراقبت از خود است. از این رو با توجه به ارتباط بین خودکارآمدی و کیفیت زندگی بیماران، پرستاران می توانند با ایجاد اطمینان در امر مراقبت از خود در بیماران همودیالیزی گامی موثر در ارتقاء سطح کیفیت زندگی آنان بردارند.   این مطالعه از نوع همبستگی بوده و به منظور تعیین ارتباط بین کیفیت زندگی و خودکارآمدی بیماران تحت همودیالیز در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شده است. نمونه های پژوهش ۲۵۵ بیمار تحت همودیالیز بودند که به روش نمونه گیری در دسترس در نوبت های کاری متفاوت انتخاب شدند و پس از توضیح روش کار و کسب رضایت، پرسشنامه های خود ایفا جهت تکمیل در اختیار بیماران قرار داده شد.   بر اساس نتایج پژوهش، ارتباط مستقیم و معنی داری بین دو متغییر کیفیت زندگی و خودکارآمدی وجود داشته است (۰۰/۰= P ) ه مچنین ۱/۷۳ درصد از بیماران از کیفیت زندگی متوسط و ۴/۷۱ درصد از خودکارآمدی متوسطی برخوردار بوده اند. میانگین امتیاز کیفیت زندگی و خودکارآمدی در میان نمونه هایی که تحصیلات کمتری داشتند پایین تر از افراد با تحصیلات دانشگاهی بود ( به ترتیب ۵۷/۱۴ در مقابل۵۷/۲۱ و ۸۳/۷۵ در مقابل ۶۳/۹۲).   از آنجا که نتایج حاصل از پژوهش ارتباط معنی داری را بین کیفیت زندگی و خودکارآمدی نشان داد پرستاران می توانند با آموزش های مناسب خود در بخش های همودیالیز نقش مهمی را در افزایش میزان اطمینان بیماران در انجام رفتارهای مراقبت از خود و به تبع آن بهبود کیفیت زندگی داشته باشند. به استناد یافته های این پژوهش ، واحدهای مورد مطالعه از سطح کیفیت زندگی و خودکارآمدی متوسطی برخوردار بودندکه لزوم توجه و تلاش بیشتر جهت ارتقاء سطح کیفیت زندگی و خودکارآمدی را در بیماران همودیالیزی ایجاب می کند.

کلیدواژه ها:

Quality of life ، Self efficacy ، Hemodialysis ، ، کیفیت زندگی ، خودکارآمدی ، ، همودیالیز