Effectiveness of Cognitive-Behavioral Play Therapy on Behavioral Problems, Responsibility and Self-esteem of Male Students with Attention Deficit Hyperactivity Disorder

مقدمه: بازی درمانی شناختی رفتاری همان طوری که از اسمش هم عیان است، مداخلات شناختی رفتاری را درون برنامه بازی می گنجاند. فعالیت های بازی و همچنین ارتباط کلامی و غیرکلامی در حل مشکلات کودکان مورد استفاده قرار می گیرند.هدف از این پژوهش بررسی میزان اثربخشی بازی درمانی شناختی- رفتاری بر مسئولیت پذیری، مشکلات رفتاری و عزت نفس دانش آموزان پسر دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی پایه پنجم و ششم ابتدایی شهرستان جوانرود می باشد. روش پژوهش: جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم و ششم ابتدایی شهرستان جوانرود در سال تحصیلی ۲۰۱۹-۲۰۲۰ می باشد. روش این پژوهش نیمه آزمایشی و به لحاظ هدف کاربردی است و از نظر روش اجرا، نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل و مداخله بود که برای هر گروه ۱۵ نفر بصورت تصادفی قرار گرفته(در کل ۳۰ نفر) و به مدت ۱۰ جلسه بازی درمانی شناختی- رفتاری را دریافت کردند. روش نمونه گیری این پژوهش، روش نمونه گیری در دسترس بود که بعد از در اختیار داشتن گروه نمونه آن ها بطور تصادفی به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم کردیم. در این پژوهش از سه پرسشنامه و روی هر دو گروه اجرا شدند که عبارت اند از آزمون پنج مقیاسی عزت نفس پپ و همکاران (۱۹۸۹) برای کودکان، پرسشنامه مشکلات رفتاری راتر(۱۹۶۷)، پرسشنامه مسئولیت پذیری منیر کردلو (۲۰۱۵) و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغییره (MANCOVA) استفاده شد. کلیه تجزیه و تحلیل آماری در این پژوهش به کمک نرم افزار آماری SPSS ۲۲ صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که بازی درمانی شناختی- رفتاری بر مشکلات رفتاری، مسولیت پذیری و عزت نفس دانش آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی موثر بوده و تغییرات معناداری را ایجاد کرده است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی بازی درمانی شناختی- رفتاری بر میزان مشکلات رفتاری، مسولیت پذیری و عزت نفس دانش آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی، و ایجاد تغییرات معنادار در آنها می توان از این روش درمانی برای مداخله و بهبود علائم کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در کنار دارو درمانی و سایر درمان های توانبخشی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

Cognitive-Behavioral Play Therapy ، Attention Deficit Hyperactivity Disorder ، Behavioral Problems ، Responsibility ، Self-esteem ، Students ، بازی درمانی شناختی- رفتاری ، مسئولیت پذیری ، مشکلات رفتار ، عزت نفس ، اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی کودکان