مطالعه تطبیقی جایگاه تولید در اسلام از دیدگاه شهید مطهری و شهید محمد باقر صدر

پژوهش حاضر دیدگاه تولید در اقتصاد اسلامی شهید مرتضی مطهری و شهید محمد باقر صدر را به صورت موردی تحلیل و بررسی کرده است .این پژوهش با استناد به منابع و آثار به جای مانده از این دو شخصیت گرانقدر و منابع حدیثی مذکور به شیوه ی کتابخانه ای و روش تحقیق توصیفی - تحلیلی براساس سند کاوی است که به تحلیل مساله میپردازد. نتایج بدست آمده در این پژوهش نشان میدهد اقتصاد از دیدگاه اسلام نه بعنوان هدف غایی و نهایی بشر بلکه بعنوان وسیله ی تامین اهداف عالی خود میداند. همچنین در اسلام فصلی تحت عنوان مکاسب محرمه وجود دارد که تولید مشروع را لازمه ی تولید میداند. در واقع کالای تولید شده باید قابلیت مصرف شدن مشروع طبق شریعت اسلام را دادا باشد که این مسئله در سایر مکاتب دیده نمیشود. در دیدگاه هر دو اندیشمند بحث ازتباط مستقیم و غیر مستقیم اسلام با مسائل اقتصادی مطرح شده است که در مورد ارتباط مستقیم دستوراتی به صراحت در باب داد وستد، مالیات ها، حجر، ارث و ... بیان شده می پردازد. در این باره کتاب هایی مثل البیع ، الاجاره، الوکاله و ... به چاپ رسیده است و در ارتباط غیر مستقیم پایه و اساس آن را اخلاق میداند؛ در واقع احکام و موضوعات اخلاقی که در سایر مسائل اجتماعی فردی و امثالهم بیان شده باید بر اقتصاد اسلامی نیز منطبق شوند. بطور کلی دیدگاه شهید مطهری و شهید صدر در زمینه ی تولید وجه اشتراکات بسیاری دیده میشود. در پژوهش حاضر به مقایسه ی تطبیقی دیدگاه های اقتصادی طرفین از نظر هدف، اصول و روش در تولید پرداخته میشود.

کلیدواژه ها:

شهید مطهری ، شهید محمد باقر صدر ، تولید ، اقتصاد اسلامی