بررسی میزان شیوع و عوامل خطر سندرم متابولیک در پرسنل ستادی و عملیاتی یک مرکز نظامی

زمینه و هدف: سندرم متابولیک به عنوان یک مشکل مهم بهداشت عمومی در نظر گرفته می­ شود و گزارشات کمی در مورد این بیماری در بین نیرو­های نظامی در دسترس است، لذا این مطالعه با هدف تعیین میزان شیوع سندرم متابولیک و عوامل خطرزای آن در بین پرسنل یک جمعیت نظامی انجام شد. روش ها: این مطالعه توصیفی-مقطعی در سال ۱۴۰۰ انجام گرفت. در این مطالعه با مراجعه ۳۶۸ نفر از پرسنل نیروی انتظامی به طرح پایش سلامت سالیانه، مقادیر سن، قد، وزن، نمایه توده­ بدنی (BMI)، دور شکم، دور لگن، فشار سیستولی، فشار دیاستولی، قند خون ناشتا، کلسترول، تری­ گلیسرید، لیپوپروتیین با چگالی بالا (HDL)، لیپوپروتیین با چگالی پایین (LDL) و آلانین آمینوترنسفراز (ALT) اندازه­ گیری شد. سپس میزان شیوع سندرم متابولیک با دو معیار، پانل درمانی بزرگسالان ۳ (ATP III) و فدراسیون بین المللی دیابت (IDF) محاسبه گردید. از شاخص آماری میانگین و انحراف معیار برای توصیف داده­ های کمی و از فراوانی و درصد برای متغیرهای کیفی استفاده شد. از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف جهت بررسی چگونگی توزیع داده­ها استفاده گردید.value -P < /span> کمتر از ۰/۰۵، به عنوان اختلاف آماری معنا دار در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین سنی، وزن و نمایه توده­ بدنی افراد شرکت کننده در این پژوهش به ترتیب برابر با ۳۹/۵۰ سال، ۸۳/۷۴ کیلوگرم و ۲۷/۱۶ کیلوگرم بر متر مربع بودند. مقادیر غیر طبیعی فشار خون، قند خون ناشتا، تری گلیسرید، کلسترول، HDL، LDL و ALT در افراد به ترتیب ۹/۲ درصد، ۱۶/۶، درصد، ۵۰/۵ درصد، ۴/۹ درصد، ۶۶/۶ درصد، ۱/۹ درصد، ۲۲/۶ درصد مشاهده گردید. مقدار بالای نمایه توده بدنی در ۸۳/۱ درصد افراد و مقادیر بالای دور کمر طبق معیار­های  ATP IIIو IDF به ترتیب ۷/۱ درصد و ۳۵/۹ درصد محاسبه شد. شیوع سندرم متابولیک بر طبق معیار ATP III ، ۱۷/۷ درصد و بر طبق معیار IDF، ۲۰/۷ درصد مبتلا، در کل جمعیت مشخص شدند. در بررسی ارتباط سندرم متابولیک با BMI، گروه سنی و یگان نظامی، ارتباط این سندرم با BMI و گروه سنی به صورت معنادار بود. همچنین، شیوع سندرم متابولیک در یگان نظامی عملیاتی، طبق معیار ATP III، ۱۷/۷ درصد و طبق معیار IDF، ۱۹/۷ درصد و در یگان نظامی ستادی، طبق معیار ATP III، ۱۷/۶ درصد و طبق معیار IDF، ۲۱/۸ درصد بود. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می­ دهد که حدود یک پنجم از جمعیت پرسنل نظامی مورد مطالعه دارای سندرم متابولیک می ­باشند. اگرچه این میزان، حدود دو برابر کمتر از میانگین جامعه است ولی با توجه به سبک زندگی و شغل افراد نظامی و جهت رسیدن به اهداف عالی تعیین شده برای این سازمان، همین مقدار نیز به توجه نیاز دارد. بنابراین استفاده از روش­ های مختلف آموزشی جهت کاهش و کنترل وزن، رژیم غذایی و افزایش فعالیت جسمانی پیشنهاد می­ شود.

کلیدواژه ها:

سندرم متابولیک ، پرسنل نظامی ، ATP III ، IDF ، ایران