برآمدن و افول قزلباشان در عصر صفویه

قزلباشان که به صورت ایلات چندی در اوایل ظهور صفویه در آذربایجان ظهور کرده وسپس به سرعت تقریبا در اکثر نقاط ایران پخش گردیدند در واقع پایه های نظامی دولت صفویهبودند. اما پایههایی که بارها به مشکلاتی عدیده برای آن دولت نیز تبدیل می شدند .قزلباشان که ازنظر فکری صوفیان شیعه به شمار میآمدند از همان ابتدای آن دولت به مبلغین متعصب تشیع اثنیعشری تبدیل شده و از این جهت شاهان صفوی بیشترین منافع اقتصادی را در اختیار آن هاگذاردند و بدین ترتیب قزلباشان تبدیل به یکی از طبقات اجتماعی قدرتمند عصر صفوی شدند . شاه عباس اول به عنوان یکی از بزرگترین پادشاهان سلسله صفوی به علت عدم اعتماد به اینطبقه، قاطع ترین ضربه را به سران آنها وارد کرده و این سیاست که یکی از علل سقوط دولتصفویه به شمار می آید، پس از او توسط شاهان بعدی صفوی نیز ادامه یافت.   در این مقاله کوشش میشود تا با استفاده از منابع و ماخذ موثق به مساله اوج و حضیض طبقه قزلباشان از منظر اقتصادی پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

: قزلباشان ، غلامان گرجی ، اقطاعات ، جایگاه اقتصادی ، شاهان صفوی