اثرات کشندگی اسانس و عصاره سه گیاه روی سوسک چهار نقطه ای حبوباتcallosobruchus maculatus fabricus ۱۷۷۵ و شپش گندم sitophilus granarius linnaeus ۱۸۷۵

استفاده از سموم شیمیائی علیه آفات و بیماری های گیاهی در عرصه های منابع طبیعی، به جهت اثرات سوء زیست محیطی محدود گردیده است. اسانس ها و عصاره های گیاهی، ترکیبات جایگزین سموم شیمیائی هستند. این تحقیق برای ارزیابی اثرات کشندگی اسانس و عصاره سه گیاه سرو نقرهای (Cupressus arizona Greene)، سرو کوهی ( Juniperus communis (Linnaeus و پونه کوهی (Mentha longifolia Linnaeus) روی دو آفت انباری سوسک چهار نقطه ای حبوبات و شپشه گندم انجام گرفت. اسانس گیری توسط دستگاه کلونجر و روش تقطیر با آب، عصارهگیری توسط دستگاه سوکسله با استفاده از حلال متانول مرک انجام گرفت. در تجزیه ترکیبات اصلی اسانس سه گیاه سرو نقره ای، سرو کوهی و پونه کوهی، با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی ترکیب غالب به ترتیب: Eicosane (۲۷/۴۲)، Sabinene (۳۱/۹۳) و(Pulegone(۲۵/۶۶ درصد محاسبه شد. شاخص LC۵۰ حاصل از تاثیر اسانس پونه کوهی روی سوسک چهار نقطه ای حبوبات دارای بیشترین کشندگی معادل ۴۴/۰۶ میکرولیتر بر لیتر هوا و اسانس سرو کوهی با رقمی معادل ۱۰۹/۶۰ میکرولیتر بر لیتر هوا بعد از ۲۴ ساعت محاسبه گردید. برای عصاره ها بیشترین کشندگی بعد از ۴۸ ساعت، مربوط به عصاره پونه کوهی روی سوسک چهار نقطه ای حبوبات معادل ۴۹۱/۶۳ پیپی ام و عصاره پونه کوهی روی شپشه گندم معادل ۵۸۹/۵۷ پی پیام گزارش شد. بررسی اثرات ترکیبی اسانس و عصاره سه گیاه فوق، روی دو آفت انباری، اختلاف معنیداری بین تیمارها مشاهده گردید. گروه بندی میانگین درصد تلفات تیمارهای ترکیبی اسانس ها روی دو آفت نشان داد که تیمار ترکیبی (سرو نقرهای+سرو کوهی) روی سوسک چهار نقطه ای حبوبات و تیمار ترکیبی (سرو کوهی+پونه کوهی) روی شپشه گندم بیشترین اثر کشندگی را نشان داد. بررسی تیمارهای عصاره ها روی دو آفت نشان داد که تیمار ترکیبی (سرو نقرهای+سرو کوهی) روی سوسک چهار نقطه ای و تیمار ترکیبی (سرو کوهی+پونه کوهی) روی شپشه گندم تاثیر کشندگی بهتری داشت. تحقیق حاضر نشان داد که اسانس ها و عصاره ها توانایی بالقوه در مدیریت تلفیقی آفات دارند که میتوان این آزمایشات را روی آفات جنگل بررسی و تعمیم داد.

کلیدواژه ها:

آفات انباری ، پونه کوهی ، جنگل ، سرو کوهی ، سرو نقره ای ، کشندگی