مهمترین جوندگان خسارت زای جنگل ها و مراتع استان البرز و رجحان غذایی آنها

استان البرز در تقسیم بندی مناطق رویشی ایران جزو ناحیه رویشی ایران تورانی است. پوشش گیاهی در این استان به دو شکل پوشش گیاهی طبیعی و پوشش گیاهی مصنوعی دیده میشود. افزایش جمعیت برخی جوندگان در مناطقی که پوشش گیاهی مصنوعی دارند موجب شکست پروژه های بیابان زدایی و نهالکاری ها میشود. در بررسیهای به عمل آمده مشخص شد مهمترین جوندگان خسارتزا در مراتع استان البرز موش جرد لیبیایی با نام علمی Meriones lybicus Lichtenstein, ۱۸۲۳ در مناطق جلگهای و بیابانی شهرستانهای نظرآباد، اشتهارد و ساوجبلاغ و خرگوش اروپایی با نام علمی Lepus europaeus pallas, ۱۷۷۸ در مناطق کوهستانی و دامنه ای شهرستان های کرج، ساوجبلاغ و طالقان هستند. در این بررسی ها مشخص شد موش جرد لیبیایی از میان نهال های کاشته شده در کشت های مختلط پروژه های بیابانزدایی نسبت به گونه آتریپلکس Atriplex canescens به شدت رجحان غذایی نشان میدهد و در انتخاب طعمه در فصل سرد و در شرایط قفس به ترتیب نسبت به نان روغنی، پنیر و گردو رجحان بیشتری دارد. خرگوش اروپایی در جنگلکاری های مختلط نسبت به نهال های عناب Ziziphus jujube و سنجد Elaegnus angusifilia بالاترین رجحان را داشت و در مقابل از نهال های زبان گنجشک Fraxinus rotundifolia، عرعر Ailanthus altissima و کاج زربین Cupressus sempervirens هیچ تغذیه ای نکرده بودند. خرگوش اروپایی نسبت به باقیمانده گونه ای سوخته Astragalus sp. در مقابل گونه ای سالم رجحان بیشتری در فصل زمستان داشت. بررسی های بیشتر نشان میدهد خرگوش اروپایی در اواخر زمستان به علت فقدان غذای کافی در مرتع از تمام گونه های گیاهی کشت شده در پروژه های جنگل کاری نظیر کاج سیاه Pinus nigra نیز تغذیه داشته است.

کلیدواژه ها:

جوندگان ، جرد لیبیایی ، خرگوش اروپایی ، رجحان غذایی ، بیابان زدایی ، جنگل کاری.