تعامل دین و فرهنگ مردمی در کاشی نگاره های روایی تکیه معاون الملک:با تکیه بر آراء نورمن فرکلاف

در زیست جهان فرهنگی قاجار، مقوله دین، خود را در شکل بندی اجتماعی، سیاست فرهنگی (گفتمان) و سیاست گذاری فرهنگی(کردار ایدئولوژیک) نمایان ساخته است. پیامد کارکردی این سیاست دینی، مشروعیت بخشیدن به فرهنگ زندگی روزمره، مشخصکردن مفهوم زیست اجتماعی، بازنمائی فرهنگی، کنش های روزمره و نظم دادن به اندیشیدن و کردارهای فرهنگی است. با توجه بهماهیت دینی برخی کاشی نگاره های تکیه معاون الملک و تاکید آن بر آموزه های تشیع و تبلور فقهی آن در اصل ولایت فقیه اینپژوهش به کاشی نگاره های روایی شیعی به مثابه متن گفتمان؛ تحت عنوان یکی از پایگاه های گفتمانی این سیاست دینی محدودمی شود. هدف از این پژوهش: تحلیلماهیت سیاست گذاری دینی برای فرهنگ مردمی در کاشی نگاره های تکیه معاون الملک قاجار وشناخت گفتمان سیاستهای دینی و عملکرد محوریتهای فرهنگمردمی در کاشینگارههای تکیه معاونالملک قاجار است. اینپژوهش درصدد یافتن پاسخ به این سوالات است: ماهیت سیاست گذاری دینی به چه صورت فرهنگ مردمی قاجار را در کاشینگاره های تکیه معاون الملک بازتولید می کند؟ در سیاست گزاری دینی برای فرهنگ مردمی قاجار کدام سیاست های گفتمانی درکاشی نگاره های روایی تکیه معاون ا لملک محوریت یافته اند؟ این پژوهش ازلحاظ هدف بنیادین و از منظر نوع داده، روش پژوهشبه صورت کیفی با تحلیل محتوای تاریخی و توصیفی که با بهره گیری از الگوی تحلیل گفتمان انتقادی بر مبنای آراء فرکلاف صورتمیگیرد. اطلاعات موردنیاز، به شیوه اسناد خوانی و مشاهده با ابزارهای منطبق با این شیوه صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشانمی دهد که کاشی نگاره ها با تکیه بر سیاست فقهی شیعه، جهت گیری به سمت هویت سازی دینی و مقاومت فرهنگی مقابل گفتمانغرب پیداکرده اند. محوریت این جهت گیری کاشی نگاره ها، توام با دیندارتر شدن فرهنگ مردمی و جامعیت سیاسی پیدا کردنکنش گران مردمی که علمای طراز اول دوران مشروطه را در این کاشی نگاره برجسته کرده، می باشد

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف ، سیاست دینی شیعه ، فرهنگ مردمی ، تکیه معاون الملک ، دوران قاجار.