ارزیابی اثرات افت چوب و ارزش از دست رفته در اثر عملیات بهره‏برداری جنگل (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

در اختیار داشتن اطلاعات لازم در مورد کمیت و کیفیت محصولات ناشی از قطع و بهره‏برداری ابزار قدرتمندی در دست مدیریت واحد جنگلداری است تا بتواند در اداره امور جنگل از آن بهره گیرد. ضایعات چوب در مراحل مختلف بهره‏برداری اتفاق می‏افتد، اما به حداقل رساندن آن از اصول بهره‏برداری صحیح است. به‏منظور محاسبه افت چوب در اثر قطع و انداختن درخت و بینه‏بری با استفاده از اره‏موتوری و محاسبه افت ارزش آن مطالعه‏ای در جنگل خیرود نوشهر انجام شد. به منظور محاسبه افت چوب در اثر قطع و انداختن درخت و بینه‏بری با استفاده از اره‏موتوری و محاسبه افت ارزش آن، در بخش قطع و انداختن درخت در مجموع 250 اصله درخت، و در بخش بینه‏بری در مجموع 167 عدد گرده‏بینه از گونه‏های راش و ممرز به صورت تصادفی بررسی و اندازه‏گیری شدند. صدمه به چوب پس از قطع و بینه‏بری درخت برروی تنه افتاده درخت اندازه‏گیری شد. از کل حجم قطع شده در بین تمام گونه‏ها، 49/42 مترمکعب (9 درصد) و در بخش بینه‏بری 05/16 مترمکعب (28/10 درصد) چوب دچار انواع درجه‏های صدمه شدند. بیشتر صدمات مشاهده شده به چوب در اثر عملیات قطع در این بررسی مربوط به شکاف و پارگی طولی است که حدود 46 درصد افت را شامل می‏شود. میزان افت از نوع ارتفاع زیاد کنده 3 درصد، شکستگی و خردشدگی 27 درصد و افت جداشدگی ورقه‏ای 24 درصد شده است. بیشتر صدمات مشاهده شده به چوب در اثر عملیات بینه‏بری مربوط به افت نوع 1 (بدون صدمه) است که حدود 38/77 درصد افت را شامل می‏شود. میزان افت از نوع شکاف طولی گرده‏بینه صفر، جداشدگی ورقه‏ای 75/1 درصد و خطای اندازه‏گیری 87/20 درصد شده است. در نهایت با توجه به افت قیمت مربوط به کاهش در هر گروه از محصولات کاهش ارزش چوب در هر دو مرحله برآورد شد.

کلیدواژه ها:

بهره‏برداری جنگل ، افت چوب ، قطع درخت ، بینه‏بری ، صدمه به چوب