سنگ نگاری و تفسیر محیط رسوبی سازند آسماری در حاشیه شمالی فروافتادگی دزفول

سازند آسماری با سن الیگوسن بالایی - میوسن زیرین و گسترش وسیع خود به عنوان مخزن نفتی، یکی از واحدهای مهم سنگ چینه شناسی در جنوب غربی ایران تا شمال عراق به شمار می آید که از دیرباز مورد توجه زمین شناسان داخلی و خارجی بوده است. در این مقاله سعی شده تغییرات و توالی میکروفاسیس های سازند مذکور براساس مطالعه دقیق سنگ نگاری، تغییرات بافتی و تاریخچه دیاژنز 2006 مقطع نازک تهیه شده از مغزه های سازند آسماری مربوط به چاه های لب سفید-4 و مسجد سلیمان -153 در حاشیه شمالی فرو افتادگی دزفول بررسی شود. مطالعات آزمایشگاهی، منجر به شناسایی 12 میکروفاسیس (از 7 گروه میکروفاسیسی) از مادستون تاگرینستون و باندستون ( در مواردی همراه با دولومیتیزاسیون) گردید که در 6 کمربند رخساره ای سوپراتایدال و اینترتایدال ( از پهنه های جزرومدی )، لاگون (از محیط پشت ریف)، ریف، جلوی ریف و دریای باز قرار گرفته اند. بررسی منحنی تغییرات عمودی میکروفاسیس ها و منحنی تغییرات نسبی عمق، منجر به تشخیص 3 چرخه رسوبی اصلی شد. آنگاه یک مدل رسوبی سه بعدی که بازگو کننده شرایط محیطی حاکم بر حوضه در زمان رسوبگذاری باشد ارائه گردید. سرانجام فلات تشکیل دهنده سازند آسماری در حاشیه شمالی فروافتادگی دزفول و در زمان رسوبگذاری، یک سکوی کربناتی کم عمق از نوع سکوی حاشیه دار (Rimmed shelf) تشخیص داده شد. در ادامه با استفاده از مختصات جغرافیایی و ضخامت چینه ای 30 برش زیرسطحی و 3 مقطع سطحی، نقشه هم ضخامت سازند آسماری در حاشیه شمالی فرو افتادگی دزفول تهیه گردید. آنگاه به منظور مطالعه تغییرات سنگ شناختی ناحیه ای سازند آسماری در منطقه ای به طول 260 کیلومتر واقع در حاشیه ی شمالی فرو افتادگی دزفول یک نمودار تطابق چینه شناسی ناحیه ای با بهره گیری از ستون چینه ای سازند آسماری از مقطع زیرسطحی سازند آسماری در برش نمونه و از 8 حلقه چاه (مقطع تحت الارضی ) تهیه شد.