ارزیابی ابتناء روش برهانی بر اصل علیت

به اعتقاد منطقیین ، تنها با تفکر بر اساس قواعد حاکم بر جهان خارج است که عصمت ذهن از خطا در فکر به عنوان غایت منطق تامین می شود، قانون علیت تنها قانونی است که روابط موجودات خارجی با یکدیگر را تبیین می کند و بنابراین ، صناعت برهان به عنوان اصلی ترین بخش منطق ، بر قانون علیت مبتنی است ، تقسیم برهان به لمی وانی و شروط مقدمات برهان نیز بر این اساس شکل گرفته است و در نتیجه ، منطق در سه باب احکام تصورات، احکام تصدیقات و روش کسب تصدیق یقینی تدوین شدهاست ، اما روش کسب تصور تام توسط مشهور منطقیین تبیین نشده است . به اعتقاد برخی از منطقیین ، ”تقسیم ” با شروط سه گانه تباین اقسام، وحدت جهت تقسیم و جامع و مانع بودن تقسیم و با دو روش تحلیل عقلی و تقسیم منطقی ثنائی ، به عنوان روش اکتساب معلوم تصوری می تواند مورد توجه قرار گیرد و باب چهارمی تحت این عنوان به منطق بیفزاید. از موافقان منطق چهار بابی می توان به منطق دانانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی ، علامه حلی و علامه محمدرضا مظفر اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

برهان ، علیت ، روش تعریف ، تقسیم