بررسی درون مایه های اشعار تعلیمی کودک و نوجوان در دوره مشروطه

بی گمان اوضاع اجتماعی هر عصری رخدادهای فرهنگی آن دوره را بسیار متاثر می سازد، هر چند این تاثیر پذ یری در ادوار مختلف تاریخی و دوره های متفاوت حکومت گری به صورتهای گوناگون جلوه گر میشود این رو یدادها نشان میدهد که چگونه تنشهای سیاسی - اجتماعی، موجب واکنش های شدای متغیر ادبی خواهد شد. با این نگرش «ادبیاتی که در جریان نهضت مشروطه و بعد از استقرار مشروطیت در ایران به وجود آمده است، در تمام شعب خود از روزنامه نگاری گرفته تا ،شعر ،نثر، قصه نو یسی تاریخ نویسی و حتی علوم مختلف، از آهنگیها و ویژگیهای خاص برخوردار است که در مجموع میتوان از آنها به عنوان مشخصات عام ادب مشروطه یاد کرد.میتوان گفت آستانه مشروط یت آغاز نوزا یی نثر فارسی است و نثر توانست جدای از پس از قرنها،شعر و مستقل از آن در خدمت شرا یط جدید در آید و آن منزلت را یابد که : حرمتی هم پای شعر و بلکه افزون حاصل کند» بخش قابل توجهی از ادبیات منظوم عصر مشروطه اشعاری هستند که به سبک عامیانه سروده شده اند. سرایندگان این قبیل اشعار از یک سو سعی نموده اند که خواسته ها و آرزوهای توده ی مردم را به گونه ای به زبان ادبی قابل درک برای عامه بیان نمایند و از سوی دیگر افکار و اندیشه های نوین آزادی و حقوق انسانی را در میان توده ها انتشار داده موجبات بیداری و ارتقای معنوی آنها را فراهم نمایند که درا ین مقاله به بررس ی اشعار چهار تن از شاعر ان دوران مشروطه ازجمله ملک الشعرای بهار،ا یرج میرزا،نسیم شمال، پروین اعتصامی پرداخته شد، که اشعارآنها مورد تجز یه وتحلیل قرارگرفت و از این رو نقش مایه های عاطفی همچون: مادر، پدر، معلم در شعر کودک و نوجوان فراوان است .

کلیدواژه ها:

درون مایه ، اوضاع اجتماعی ، عصر مشروطه ، ملک الشعرای بهار ، ایرج میرزا ، نسیم شمال ، پروین اعتصامی