تاثیر آموزش به سبک معکوس بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه هفتم در درس فارسی

هدف پژوهش حاضر، تاثیر آموزش به سبک معکوس بر پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان پایه هفتم در درس فارسیمیباشد. تحقیق حاضر از نظر ماهیت، در زمره تحقیقات کمی؛ از نظر هدف ضمن کمک به توسعه نظری مفاهیم خلاقیت و پیشرفت تحصیلی، کاربردی میباشد و از لحاظ روش گردآوری داده ها، شبه آزمایشی است که در این زمینه از پیش آزمون و پس آزمون یکسان برای هر دو گروه گواه و آزمایش استفاده شده است. با توجه به بازخوردهایی که دبیران درس فارسی داشتند،به بررسی تاثیر آموزش به سبک معکوس بر خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پرداخته شد. جامعه آماری شامل کلیهدانش آموزان دختر پایه هفتم منطقه ۱۳ شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ بودند که در یک دبیرستان متوسطه اول، دوکلاس انتخاب و ۳۰ نفر در گروه گواه و ۳۰ نفر در گروه کنترل بهصورت تصادفی مورد آموزش به سبک معکوس و سنتی قرار گرفتند. علاوه بر فرم فیشبرداری برای گردآوری اطلاعات کتابخانهای؛ برای ارزیابی پیشرفت تحصیلی از ابزارها و روشهای محقق ساخته، هم در زمینه آموزش معکوس و هم در زمینه آموزش به شیوه سخنرانی در مورد مباحث فارسی پایه هفتم استفاده کرده و تمرینات و تکلیفهای یکسانی به دو گروه آزمایش و گواه داده و ارزیابی یکسانی در پیش آزمون و پس آزمون ازدانش آموزان دو گروه انجام شد. برای اندازه گیری خلاقیت از آزمون زمینه یابی مداد کاغذی چندجوابی سنجش خلاقیت تورنساستفاده شد. برای سنجش پیشرفت تحصیلی، آزمون محققساختهای بر اساس مهارتهای زبانی و ادبی مندرج در کتاب فارسیپایه هفتم، هم در پیش آزمون و هم در پس آزمون استفاده گردید. همچنین برای روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و صوریاستفاده شد. لازم به ذکر است در فرایند بررسی روایی صوری و محتوایی بعد از تدوین پرسشنامه، فرم در اختیار چند نفر از متخصصان از جمله دبیران درس فارسی دوره متوسطه اول قرار گرفته و به منظور تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های بدست آمده نشان داد که تاثیر آموزش به سبک معکوس در افزایش مولفه های خلاقیت شامل سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری و پیشرفت تحصیلی شامل آموزش وتقویت مهارت زبانی و ادبی دانش آموزان پایه هفتم در درس فارسی نسبت به روش آموزش سنتی و غیرفعال به طور معنیداری بیشتر است .(p<۰/۰۱) نتایج تحلیل یافته ها حاکی از آن است که این روش میتواند به عنوان یکی از روشهای نوین و فعالتدریس مورد توجه معلمان، قرار گیرد تا با استفاده از این روش کلاس معلممحور به دانش آموزمحور تغییر یافته و تواناییهای خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان افزایش یابد. همچنین لازم است معلم در روش تدریس معکوس فیلمهای آموزشیجذابی را ساخته و در اختیار دانش آموزان قرار دهد و حتی ساخت و تولید فیلمهای آموزشی را به دانش آموزان نیز بیاموزد تاتنها به فیلمهای آموزشی معلم در کلاس درس متکی نبوده و بتوانند آنچه را که از درس یاد گرفته است، به دیگران انتقال دهند.

کلیدواژه ها:

تاثیر ، تدریس معکوس ، پیشرفت تحصیلی ، خلاقیت ، پایه هفتم ، درس فارسی ، شبه آزمایشی.