مروری بر چالش های پیش روی نظام سلامت در راستای ارتقاء سیستم ارجاع و تقویت پزشک خانواده

زمینه و هدف: پزشک خانواده به عنوان پزشک سلامت نگر در دنیا معرفی می گردد زیرا با توجه به آشنایی با تاریخچه بیماری افراد تحت طبابت خود، قادر است زودتر به مشکلات آن ها پی برده و بیماران را درمان کند و به صورت هم زمان خدمات مشاوره ای نیز برای خانواده ها انجام دهند و در صورت نیاز بیماران را به پزشکان متخصص ارجاع می دهند. بسیاری از کشورهای دنیا این نظام سلامت را بیش از نیم قرن است که بر اساس نیاز جامعه، زیرساخت ها و سیاست های بهداشتی در مدل های مختلف اجرا می کنند. هدف از این مطالعه مرور روند اجرا و چالش های پزشک خانواده در داخل و خارج از ایران به منظور ارائه راهکارهایی جهت ارتقا جایگاه پزشک خانواده است.روش مطالعه: این مطالعه به صورت مروری انجام شده است. داده ها با استفاده از کلید واژه های پزشک خانواده، نظام سلامت، ارجاع، چالش، ارتقا در پایگاه های اطلاعاتی ISI، PubMed، Scopus و Google Scholar به دو زبان انگلیسی و فارسی جستجو و ۹۰ مقاله بازیابی شد. ابتدا عنوان و سپس چکیده مطالعه و مقالات مرتبط انتخاب گردید.یافته ها: برنامه پزشک خانواده در کشورهای مختلف دنیا آنالیز و چالش ها برآورد گردید. بطور کلی هدف اجرا کنندگان نظام سلامت در دنیا ارتقاء کیفیت خدمت، رعایت اقتصاد سلامت و کاهش هزینه ها و رضایت مردم است. نتیجه گیری: با وجود تفاوت در سیاستگذاری ها و زیرساخت های موجود در هر کشور، شباهت هایی در پزشک خانواده وجود دارد اما به منظور ارتقا و تقویت آن باید به نیازهای بومی هر کشور توجه ویژه ای نمود و در صدد رفع نواقص آن برآمد. عمده ترین چالش هایی که در ایران وجود دارد آن است که، تمامی اجرای برنامه نظام سلامت بر عهده پزشک خانواده (پزشک عمومی) است و نظام ارجاع طبق تعریف استاندارد رعایت نمی گردد. همچمین پزشکان خانواده موجود در برنامه نیاز به روز رسانی علمی دارند و فارغ التحصیلان رشته پزشکی شناخت و درکی درستی از پزشک خانواده ندارند. همچنین منابع مالی مستقلی برای تامین نظام سلامت و ارتقاء آن تعیین نشده است. جهت رفع نواقص پیشنهاد می گردد: ۱.برای دانشجویان پزشکی واحدهای درسی مرتبط با پزشک خانواده تعیین گردد. ۲. برای پزشکان خانواده شاغل دوره های آموزشی تخصصی در راستای ارتقا سطح علمی برگزار گردد. ۳.برای تامین هزینه های نظام سلامت منابع ماالی مشخصی همانند برخی از کشورها از محل حاصل از درآمد مالیات، بیمه، سازمان های خصوصی و ... دقیقا مشخص و مصوب گردد.

کلیدواژه ها:

پزشک خانواده ، نظام سلامت ، ارجاع ، چالش ، ارتقا