مفهوم سازی استعاری خود ستایی های خاقانی بر اساس نظریه استعاره مفهومی
محل انتشار: پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت، دوره: 11، شماره: 4
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 133
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLCR-11-4_005
تاریخ نمایه سازی: 26 تیر 1402
چکیده مقاله:
خاقانی شاعری است خودستا؛ به طوری که کمتر شعری را می توان یافت که او سخن از برتری خود نگفته باشد. یکی از دلایل خودستایی های خاقانی را عقده حقارت بیان کرده اند. در روزگاران گذشته، سطح اجتماعی و اقتصادی خانواده در تعیین جایگاه افراد در جامعه، موثر بوده است. از آنجا که خاقانی خانواده ای ثروتمند نداشته مورد بی توجهی واقع می شده است؛ بنابراین یکی از دلایل خودشیفتگی او، عقده حقارت است. دلیل دیگر، وجود رقیبانی است که از شاعر بدگویی میکردهاند در نتیجه شاعر مجبور به بیان شایستگیهای خود بوده است. نظریه استعاره مفهومی که با آراء لیکاف و جانسون آغاز شد، ثابت کرد که استعاره در تفکر نیز نمود مییابد. نظام مفهومی که بر اساس آن میاندیشیم و عمل می کنیم ماهیتی استعاری دارد. محیط زندگی، حوادث زندگی، تجربه، فرهنگ و غیره بر افکار و احساسات انسان تاثیر گذاشته در کلام او منعکس میشود؛ بنابراین با مطالعه آثار یک شاعر یا نویسنده میتوان به اندیشه های آن شاعر یا نویسنده دست یافت. در این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده است، ضمن معرفی نظریه استعاره مفهومی، نگاشت های استعاری مربوط به خودستایی استخراج شده است. شاعر برای عینی کردن مفاهیم مربوط به خودستایی از مفاهیم حوزههای زیر به ترتیب بسامد بهره گرفته است: مفاهیم حوزه خانواده و نظام اجتماعی (۳۱ مورد)، پادشاهی (۱۹ مورد)، طبیعت (۱۶ مورد)، حوزه دین (۱۵ مورد)، حوزه نجوم (۴ مورد)، حوزه پزشکی (۴ مورد)، حوزه پیشهوری (۴ مورد) و ... .
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مریم منوچهری
دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
اسماعیل شفق
دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :