بررسی حدود وظایف و اختیارات ولی مطلقه فقیه در قانون اساسی و ارتباط آن با مردم سالاری دینی

یکی از مهمترین مباحث قابل طرح درباره ولایت مطلقه فقیه، بررسی حدود وظایف و اختیارات ولی مطلقه فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی ارتباط آن با مردم سالاری دینی می باشد. اساس هر حکومت وجود قانون اساسی مبتنی بر محور حکومت داری آن است. پس از تشکیل جمهوری اسلامی ایران، قانون اساسی مبتنی بر اسلامیت و جمهوریت به عنوان قانون رسمی کشور، عنصر ولایت مطلقه فقیه را به عنوان نهادی برآمده از نگاه شیعه اثنی عشری، به عنوان عالی ترین مقام رسمی کشور می شناسد و برای شخص ولی فقیه، وظایف و اختیاراتی برای حل مسائل عمومی جامعه در نظر گرفته است و زعامت حکومت جامعه اسلامی ایران را بر مبنای مردم سالاری دینی، بر عهده ایشان گذاشته است. در این پژوهش سعی شده است حدود اختیارات و وظایف ولی مطلقه فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و همچنین ارتباط آن با مردم سالاری دینی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. بر این اساس، دو دیدگاه در مورد حدود اختیارات و وظایف ولی فقیه در اصول قانون اساسی وجود دارد، یک دیدگاه برای اختیارات ولی مطلقه فقیه، کلمه «حدود» را در چهارچوب قانون اساسی تعیین می-کند، به این معنا که وظایف ولی فقیه در اصل ۱۱۰ قانون اساسی ذکر شده است و فقط شامل همین موارد می باشد، ولی دیدگاه دوم، برای اختیارات ولی مطلقه فقیه بر اساس چهارچوب قانون اساسی حدود در نظر نگرفته است و ولی مطلقه فقیه را به عنوان حاکمی که زعامت کل جامعه را بر عهده ایشان قرار دارد معرفی می نماید. از سوی دیگر، منتقدان دیدگاه دوم، وظایف و اختیارات کلی که بر عهده ولی مطلقه فقیه نسبت به کل نظام و مسائل عمومی جامعه گذاشته شده است را با حکومت های مستبد هم تراز دانسته و ولایت مطلقه فقیه را به عنوان «حکومت مطلقه» معرفی نموده اند. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش تحلیل اسنادی که از روش های کیفی محسوب می شود با بررسی اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به این مسائل طبق آنچه که قانون اساسی مبین کرده، پاسخ داده شود، در این روش، ابتدا به تبین مفاهیم و کلیات پژوهش و پس از آن به بررسی حدود وظایف و اختیارات عنصر ولایت مطلقه فقیه براساس اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و همچنین نقش مردم در انتخاب ولی فقیه و تفاوت ولایت مطلقه فقیه با حکومت مطلقه پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

ولایت مطلقه فقیه ، قانون اساسی ، مردم سالاری دینی