زیب النساء مخفی بانوی دراماتیک تاریخ

زیب النساء بیگم در دهم شوال سال ۱۰۴۸ هجری برابر با ۱۶۳۸ میلادی در دهلی به دنیا آمد . مادرش دلرس بانو دختر شهنواز خان صفوی است و پدرش اورنگ زیب از پادشاهان سلسله گورکانی هند است که لقب بهادر عاللمگیر دارد. وی نزد حافظه مریم از زنان دربار اورنگ زیب و مادر عنایت الله خان (از امرای معروف) پرورش یافت و قران را از بر کرد و دانش های متداول روزگار خود را نزد ملا سعیداشرف مازندرانی (۱۰۱۶هجری ) دختر زاده ملامحمد تقی مجلسی (۱۰۷۰ هجری ) اموخت . شعر را نیز ازملا سعید آموخت .در تمامی منابع مورد مطالعه ی غیر معاصر نظیر نقل مجلس محمود میرزا قاجار ، تذکره دولتشاه الغازی سمرقندی و تاریخ عالمگیر نامه محمد کاظم خان منشی او را در نجوم ، فلسفه و ادبیات صاحب نظرو صاحب خطی نیکو در شکسته و نستعلیق دانسته اند. در مورد شعرگویی وی نیز با وجود تناقضاتی که در نسبت دادن دیوانش به وی جلوتر خواهیم گفت ، منابع زیادی او را شاعری توانا در بدیهه سرایی ، مدح ، هجو و چامه دانسته اند و قدرت اصلی شعر سرایی اش را در غزل داشته و اشعارش را در تقلید از حافظ و عرفی دانسته اند.زندگی فردی او نیز ابهاماتی دارد. زمانی در حمایت ازشورش برادر خود اکبر وارد سیاست شده و پی آمد آن مواجبش قطع شده و حتی گفته اند که به زندان افتاده است . او هرگز ازدواج نکرده ،اما در مقدمه ی دیوان او و بعضی منابع دیگر از علاقمندی او به عاقل خان متخلص به رازی و ملا سعید مازندانی ، معلمش سخن رفته است . مخفی ۶۵ سال زندگی کرده و و در سال ۱۱۱۴ هجری برابر با ۱۷۰۲ میلادی ( در برخی منابع ۱۱۱۳ نیز آمده است ) در شاهجهان یا دهلی درگذشته است و پیکرش رادر تیس هزاری در شهر کهنه به خاک سپرده اند.