معرفی لیپوزوم و کاربرد آن ها در دارورسانی

لیپوزوم به یک وزیکول میکروسکوپی شامل دولایه ی فسفولیپیدی گفته میشودکه یک فضای مائی را احاطه نموده است. ضخامت این لیپید دولایه بطور معمول بین ۳ تا ۶ نانومتر میباشد ولیپوزومهای تشکیل شده از آنها میتوانند قطری بین ۵۰ نانومتر تا ۵۰ میکرومتر داشته باشند. لیپوزوم هابه دلیل خصوصیات آمفیپاتیک (دوگانه دوست) عناصر سازنده آن، امکان دارو رسانی هم دارو های هیدروفیلو هملیپوفیل رافراهم می نمایند. ویژگیهایی ازقبیل سمیت ذاتی پایین، زیست تجزیه پذیری وفقدان ایمونوژنیسیته،سبب شده است که لیپوزوم هابه عنوان یک حامل بسیار مناسب درسیستم های دارو رسانی نوین مورد توجه واقع شوند. این ساختارهای ریز و کیسه مانند، شبیه بسته ها یا کپسولهایی میباشند که میتوان با بدام انداختن داروها در درونشان (انکپسولاسیون)، از آنها برای حمل داروها به نقاط مختلف بدن استفاده کرد. در نتیجه دارورسانی، یکی از کاربردهای مهم لیپوزومها میباشد. در این مقاله بعلت اهمیت بالای سیستمهای دارورسانی نوین برپایه لیپوزومها (دارورسانی لیپوزومی)، در ابتدا به تاریخچه لیپوزومها نگاهی می اندازیم، سپس به ویژگیهای ساختاری، روشهای سنتز، انواع اصلاحات سطحی لیپوزومها برای مقاصد مختلف کاربردی، تقسیم بندی لیپوزومها بر اساس روش های مختلف، و روش های شناسایی ویژگیهای لیپوزومهای سنتزی اشاره میکنیم و در قسمتهای بعدی، کاربردهای متنوع لیپوزومها در پزشکی و بویژه دارورسانی میپردازیم، و در انتها، مزایا ومعایب این سیستمهای دارورسانی بر پایه لیپوزومها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

کلیدواژه ها:

لیپوزوم ، دارورسانی ، ویزیکول ، نانوفناوری.