تحلیل و مطالعه ای بر تاثیر آموزش تنظیم هیجان بر کاهش دلزدگی زناشویی و نارسایی هیجانی زوجین در شرف طلاق

تنظیم هیجان« اصطلاحی است که عموما برای توصیف توانایی فرد در مدیریت موثر و پاسخگویی به یک تجربه هیجانی استفاده میشود. افراد به طور ناخودآگاه از راهبردهای تنظیم هیجان برای کنار آمدن با موقعیت های دشوار، بارها در طول روز استفاده می کنند. بسیاری از ما از انواع استراتژی های تنظیم هیجان استفاده می کنیم و می توانیم آنها را در موقعیت های مختلف به کار ببریم تا با خواسته های محیط خود سازگار شویم. احساسات و هیجانات برای ما مانند قطب نما عمل می کند و می توانند در صورتی که صحیح عمل کنند ما را در مسیر درست هدایت کند و در صورت عدم عملکرد صحیح به خطا ببرند.مثلا ترس شدید ازحمله ی یک حیوان وحشی در جنگل می تواند برای حفظ جان ما مفید باشد در حالیکه ترس شدید ناشی از تصور همان حیوان در حالی که در خانه نشسته ایم یعنی اختلال فوبیا. بنابراین اینکه در مقابل محرکها چه برداشتی از آنها داشته باشیم و با چه شدتی واکنش نشان دهیم، در تعیین چگونگی رفتار ما بسیار تعیین کننده است. تنظیم هیجان فرایندی است که افراد از طریق آن بر هیجانات خود هنگام احساس آنها و نحوه تجربه و نیز نوع ابراز آنها تاثیر می گذارند که این می تواند از خودا گاه یا ناخودآگاه و به صورت خودکار حاصل شود . هدف پژوهش حاضرتعیین اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر کاهش سطح دلزدگی زناشویی و نارسایی هیجانی زوجین در شرف طلاق بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود که بر روی زنان مراجعهکننده به مرکز مداخله در بحران منطقه ۲ تهران انجام شد. با استفاده از ملاکهای ورود و خروج، تعداد ۳۰ نفر زن واجد شرایط ورود به مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. قبل از شروع آموزش، از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد و از آنان درخواست شد تا مقیاس های دلزدگی زناشویی پایینز و نارسایی هیجانی تورنتو را تکمیل نمایند. سپس گروه آزمایش تحت آموزش تنظیم هیجان قرار گرفت. جلسات آموزش برای گروه آزمایش بهصورت هفتهای یک جلسه ۶۰) دقیقه) و به مدت ۸ جلسه برگزار شد. پس از پایان جلسات از هر دو گروه پسآزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغییره انجام شد. نتایج نشان داد که آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل گراس بر کاهش نمرات دلزدگی زناشویی و نارسایی هیجانی زنان در معرض طلاق معنیدار بوده است .(P ۰/۰۰۱) یافته های این پژوهش در مجموع حاکی از اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر کاهش دلزدگی زناشویی و نارسایی هیجانی زوجین در شرف طلاق است. اجرای چنین جلساتی در مراکز مداخله در بحران و کلینیکهای مددکاری اجتماعی توصیه میشود.

کلیدواژه ها:

تنظیم هیجان ، دلزدگی زناشویی ، نارسایی هیجانی ، طلاق.