مبانی فقهی مسئولیت مدنی پزشک

به جهت ذات و طبیعت علم پزشکی، تقصیر پزشک و عدم توفیق او دردرمان تضرر بیماران محتمل است. لزوم جبران ضرر و حمایت از بیماران و نیز امنیت شغلی پزشکان، بررسی مبانی فقهی مسئولیت مدنی پزشک را ضروری می نماید.فقهای امامیه اجماعا پزشک را در موارد، عدم حذاقت علمی و عملی، و تقصیر او و اقدامات درمانی او بدون اذن بیمار (بجز حالت اضطرار)، مصداق اتلاف و تعدی و تفریط محسوب کرده و ضامن می دانند.برخی از فقها با استناد به اذن بیمار و اذن شرع و قاعده احسان، پزشک حاذق ماذن غیر مقصر را ضامن نمی دانند. ولی مشهور فقهای امامیه، جز در اخذ برائت از بیمار و اضطرار، مستند به قواعد اتلاف، لاضرر، غرور و برخی روایات، اعتقاد به ضمان مطلق پزشک دارند.در بحث تقصیر پزشک، چون اثبات آن مشکل است، از میان دیدگاه های دوگانه امامیه، ضمان مطلق پزشک (بجز حالت اضطرار و اخذ برائت)، در کنار جبران ضرر از بیت المال در موارد احسان و اضطرار و بیمه مسئولیت مدنی، می تواند موجب رعایت حقوق بیمار و پزشک گردد. این مقاله به روش تحلیلی توصیفی نگارش شده است.

کلیدواژه ها:

مسئولیت مدنی ، پزشک ، تقصیر ، اذن ، برائت.