تاثیر جنس گوساله روی صفات تولیدی و عملکردی گاوهای هلشتاین در استان اصفهان

سود اقتصادی واحدهای پرورش گاو شیری تابعی از حجم تولید شیر، بازده تولیدمثلی و سلامت گله است که عوامل محیطی و فیزیولوژی مختلفی از جمله تغذیه، نوبت­زایش و جنس نتاج می­توانند روی میزان بروز این صفات نقش داشته­باشند. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر جنس گوساله بر صفات تولیدی، تولیدمثلی و سلامت پستان گاوهای هلشتاین استان اصفهان بود. اطلاعات شامل ۳۷۰۳۸ راس گاو هلشتاین مربوط به دوره اول تا پنجم شیردهی از ۱۳ گله صنعتی در طی سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ بود. برای بررسی اثر جنس گوساله بر صفات تولیدی و سلامت، از رویه مدل خطی مختلط و بر صفات تولیدمثلی از رویه GLIMMIX نرم افزار SAS۹.۴ استفاده شد. نتایج نشان داد، گاوهای با گوساله ماده مقدار شیر ۳۰۵ روز بیشتری (۷/۹۰ کیلوگرم) در مقایسه با گاوهای با گوساله نر داشتند (۰۱/۰P<).   برای صفات درصد چربی و پروتئین شیر ۳۰۵ روز و فاصله زایش تا اولین تلقیح، اثر تفاوت جنس گوساله کم اما معنی-دار بود (۰۵/۰P<).  درحالی­که برای سایر صفات، بین زایش گوساله­های نر و ماده تفاوت معنی­داری مشاهده نشد. باتوجه به نتایج حاصل، درنظرگرفتن اثر جنس گوساله در ارزیابی ژنتیکی گاوهای هلشتاین و همچنین تحلیل هزینه-فایده میزان استفاده از اسپرم­های تعیین جنسیت شده در گله­ها به­ویژه برای صفت تولید شیر، ضروری به­نظر می­رسد.

کلیدواژه ها:

اسپرم تعیین جنسیت شده ، فاصله گوساله زایی ، تولید شیر ، صفات تولیدمثلی ، صفات عملکردی