کتاب آرایی و مصورسازی قابوسنامه با تاکید بر نسخه سین سیناتی

هنر کلام و نگارش، همراه با کتاب آرایی و مصور سازی آن ها، در طول قرن های متمادی همواره در حال تحول و توسعه بوده است. کتاب آرایی ایرانی سابقه ای بس کهن و دیرینه دارد و ریشه های آن را می توان در دوران پیش از ظهور اسلام جستجو کرد. نسخه مصور قابوسنامه (اندرزنامه) که توسط کیکاووس عنصر المعالی، در قرن پنجم هجری قمری، برای تربیت و نصیحت فرزندش گیلانشاه در چهل و چهار باب به رشته تحریر در آمده است، یکی از نمونه های منحصر به فرد در هنر مصورسازی و کتاب آرایی قرون اولیه اسلامی ایران است. در پژوهش حاضر با هدف مطالعه نحوه کتاب آرایی و مصور سازی نسخه مصور قابوسنامه موجود در موزه سینسیناتی آمریکا، ترکیب بندی ها و نقش مایه های این نسخه مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش توصیفی تحلیلی سعی شده است به این پرسش پاسخ داده شود که «کتاب آرایی و مصور سازی نسخه مصور قابوسنامه دارای چه خصوصیاتی است؟» ، نتایج حاصل نشان می دهد که در امر کتاب آرایی و مصور سازی نسخه مصور قابوسنامه، ترکیب بندی ها دارای قدرت پیام رسانی بالا و پویایی و سرزندگی در عین سادگی و بی پیرایه بودن هستند و همچنین نقش مایه های این نسخه مصور، کاملا معطوف به نقوش انسان ها است و این نقوش انسانی، بیش از هر چیز با ویژگی های ایرانی همچون؛ قد بلند، مردانگی و اقتدار، صورت های عمدتا استخوانی و چشم و ابروهای کشیده به تصویر کشیده شده است.

کلیدواژه ها:

کتاب آرایی ، مصورسازی ، قابوسنامه ، هنر اسلامی