شناخت و علایق انسانی در جامعهشناسی ایران (مطالعه موردی: مجله انجمن جامعه شناسی ایران۱۳۸۵-۱۳۸۱)
محل انتشار: مجله جامعه شناسی ایران، دوره: 10، شماره: 2
سال انتشار: 1388
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 149
فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSI-10-2_001
تاریخ نمایه سازی: 30 خرداد 1402
چکیده مقاله:
این مقاله با استفاده از چارچوب نظری هابرماس در مورد رابطه بین «شناخت و علائق انسانی» و تفکیک سه نوع دانش و علائق انسانی متناظر با آن ها به عنوان سه پارادایم یا الگو، به بررسی "کیفیت الگویی" آثار جامعه شناسی در ایران می پردازد. مقالات «مجله جامعه شناسی ایران» از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ به عنوان نمونه ای کمابیش گویا از آثار جامعه شناسی ایران، برای مطالعه انتخاب شده اند. نتایج پژوهش نشان میدهد که از ۸۶ مقاله بررسی شده، ۵۹ مقاله در الگوی تجربی- تحلیلی، ۲۵ مقاله در الگوی هرمنوتیکی- تاریخی و ۲ مقاله در الگوی دانش رهایی بخش قرار می گیرند. در آثار جامعه شناسی ایران، ناهماهنگی ها و آشفتگی هایی در مبانی نظری، اصول روش شناسی و علائق موجود در این مقالات و ارتباط آن سه با هم وجود دارد. برای مثال غایت الگوی تجربی- تحلیلی یعنی مهندسی اجتماعی، چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در الگوی هرمنوتیکی- تاریخی نیز آشفتگی و ناهماهنگی هایی از قبیل کاربرد توجیه ناپذیر مفاهیم و قوانین عام وجود دارد و مقالات مربوط به این حیطه فاقد علائق شناختی مرتبط با فهم پدیده های اجتماعی و احترام به تفاوت های فرهنگی می باشند. ضعف کیفیت الگویی آثار جامعه شناختی ایران را،علاوه بر اشکالات معرفت شناختی آن ها، به ویژه می توان ناشی از فقدان یا ضعف علایق انسانی در زمینه های سه گانه ابزاری-فنی، ارتباطی-تفهمی و انتقادی – رهایی بخش دانست.در این شرایط،امکان دارد که فقدان علائق شناختی،دانش جامعه شناسی ایران را درگیر علائق ناشی از حاکمیت معیارهای غیر الگویی چون علائق سازمانی و علائق فردگرایانه سازد.
کلیدواژه ها:
کیفیت الگویی ، شناخت و علایق انسانی ، جامعه شناسی ایران ، علائق فنی- ابزاری ، علائق تفهمی - ارتباطی ، علائق رهایی بخش
نویسندگان
محمد امین قانعی راد
دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
سیاوش قلی پور
دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :