راهکارها و چالش های تجاریسازی سامانه ها و محصولات پیچیده در شرکت های دانش بنیان(موردکاوی: شرکت ملی حفاری ایران)

صنعت نفت به عنوان محرک اصلی اقتصاد کشور، دارای ظرفیت های بسیار بالا برای سرعت بخشیدن به رشد اقتصادی کشوراست .. در این راستا تلاش شده است سهم ایجاد ثروت از خامفروشی منابع طبیعی به فروش فراوردههای نفتی ، محصولات و خدمات فناورانه سوق داده شود تا در کنار رفع نیازهای داخلی صنعت ، فرصت های جدید صادراتی نیز ایجاد گردند. از جمله اقدامات بعمل آمده برای تحقق این هدف، توسعه همکاری ها با مراکزتحقیقاتی و شرکت های دانش بنیان بوده است . این پژوهش به مطالعه و بررسی چالش ها ازتوانمندسازی این مجموعه ها تا تجاری سازی محصولات دانش بنیان با تمرکز بر محصولات و سامانه های پیچیده در صنایع بالادستی نفت و گاز در ایران می پردازد و با تحلیل موضوع از دو دیدگاه صنعت نفت (بعنوان مشتری یا کارفرما) و مرکز تحقیقاتی و شرکت دانش بنیان ( بعنوان فروشنده محصول یا خدمت ) در تلاش برای ارائه راهکارهای موثر برآمده است . برای این منظور با بکارگیری روش مطالعه چند موردی ، دو مرکز تحقیقاتی و هفت شرکت دانش بنیان دارای سابقه فعالیت محصول محور در این صنعت ، مستقر در استانهای خوزستان و تهران و از سوی دیگر، ۱۵ نفر از مسولین مطلع در شرکت ملی حفاری ایران که بعنوان کارفرما، که سابقه همکاری در این فرایندها را داشتند، انتخاب شدند و با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته و بکارگیری روش تحلیل تم به استخراج نتایج روی آورده شد. نتایج تحلیل دادهها، عوامل مالی ، بازار، فنی ، مدیریتی و فرهنگی ، حاکمیتی و مقررات، زنجیره تامین کالا و مواد را درسه سطح عوامل ذاتی فناوری های پیچیده، عوامل محیطی بنگاه دانش بنیان و عوامل درونی آن معرفی می نماید. در ادامه راهکارهایی برای عبور از چالش ها معرفی گردیده است .

کلیدواژه ها:

تجاری سازی فناوری ، سامانه ها و محصولات پیچیده ، شرکت های دانش بنیان ، صنعت نفت ایران.