تحلیل تطبیقی بیع کلی ما فی الذمه در فقه و حقوق ایران

زمینه و هدف: بین فقها و حقوق­دانان درباره احکام بیع کلی ما فی­ الذمه، اختلافات زیادی وجود دارد. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش، بیان دیدگاه حقوق­دانان درباره بیع کلی ما فی­ الذمه و تطبیق آن با نظر فقها است.مواد و روش­ ها: مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی است و با استفاده از روش کتاب­خانه ­ای بررسی شده است.ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متون، صداقت و امانت­داری رعایت شده است.یافته ­ها: بسیاری از حقوق­دانان، تملیکی بودن بیع کلی را رد کرده ­اند و با تبعیت از برخی قوانین دیگر کشورها، به عهدی بودن عقد بیع کلی، اشاره و آن را از شمول عقد تملیکی خارج کرده ­اند. ایشان قائل بر این هستند که زمان انتقال مالکیت در کلی فی ­الذمه، زمان اختصاص یا تسلیم کالا است.نتیجه: فقهای امامیه، تملیکی بودن بیع کلی را با توجه به ادله اثبات کرده ­اند و درباره زمان انتقال مالکیت در بیع کلی، قائل بر زمان انعقاد بیع هستند. قانون مدنی نیز در برخی مواد قانونی، از نظرات فقها بهره برده است و زمان انتقال مالکیت در بیع کلی را زمان عقد دانسته است و بر تملیکی بودن آن تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

بیع ، تملیک ، فقه اسلام ، کلی ما فی الذمه