شناسایی کنه های ناقل Cercopithifilaria و Hepatozoon در سگ های مناطق مختلف ایران

پیرو یافتن تک یاخته­ی Hepatozoon canis و نماتود Cercopithifilaria bainae در سگ­های ایران، این مطالعه با هدف تشخیص ناقلین بالقوه­ی این دو انگل در میان کنه­های جمع­آوری شده از سگ­های ۵ استان ایران انجام شد. از مهر ماه ۱۳۹۷ تا خرداد ماه ۱۴۰۱ تعداد ۲۲۲ قلاده سگ صاحبدار و ۵۴۱ قلاده سگ ولگرد از استان­های­ همدان (۳۰۵ قلاده)، کرمانشاه (۲۲۷ قلاده)، یزد (۸۰ قلاده)، خوزستان (۷۱ قلاده) و مازندران (۸۰ قلاده) جهت آلودگی به کنه­ مورد بررسی قرار گرفتند. کنه­های جمع آوری شده (۳۳۳۹ عدد) از نظر ریخت­شناسی شناسایی شده و کنه­های بالغ با استفاده از روش­های PCR معمولی (۱۱۹ کنه)، کالبدگشایی (۱۰۶ کنه) و بررسی میکروسکوپی اسلاید تهیه شده از مقاطع بافتی فرمالینه (۱۰۲ کنه) آزمایش شدند. در مجموع ۱۶۹ قلاده سگ (۱/۲۲%) به کنه­های سخت آلودگی داشتند. فراوانی آلودگی در همدان ۴/۳۲%، کرمانشاه ۳/۲۷% و یزد ۱۰% بود درحالی­که آلودگی در سگ­های مورد بررسی در مازندران و خوزستان مشاهده نشد. اغلب کنه­های نر جمع­آوری شده متعلق­ به گونه­Rhipicephalus sanguineus (۳/۸۹%) و Rhipicephalus turanicus بودند اما یک قلاده سگ از همدان به ۲ کنه­ی Hyalomma asiaticum (۱ نر و ۱ ماده) و ۱ کنه­ی نر  Hyalomma excavatumآلوده بود. طبق بررسی مولکولی فراوانی Cercopithifilaria،Hepatozoon  و آلودگی هم­زمان به هر دو انگل در کنه­های  Rhipicephalusبه ترتیب ۲۸/۱۴%، ۷/۶% و ۶۸/۱% بود. انگل­های مورد مطالعه در کالبدگشایی و بررسی هیستولوژیک کنه­ها مشاهده نشدند. نتایج توالی­یابی و آنالیز فیلوژنتیکی موید حضور C. bainae و H. canis در کنه­های گونه­Rh. sanguineus  و Rh. turanicus­ بود. نتایج این مطالعه موید آن است که هر دو گونه­ی کنه در اپیدمیولوژی Cercopithifilaria و Hepatozoon در ایران نقش دارند.

کلیدواژه ها:

پاتوژنهای منتقله از ناقل ، ریپی سفالوس تورانیکوس ، ریپی سفالوس سنگویینئوس ، سرکوپیتی فیلاریا ، هپاتوزوئون