بررسی اثرات کم آبیاری به روشهای PRD و RDI بر خصوصیات رشد، عملکرد اسانس و کارآیی مصرف آب در گشنیز

در شرایطی که ایران از لحاظ تامین منابع آب شیرین دارای محدودیت بسیار است ، توجه به بهبود راندمان آب کشاورزی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است . از جمله روشهای مدیریتی که می تواند در جهت بهبود بهرهوری آب در کشاورزی موثر باشد، کم آبیاری (RDI) و آبیاری ناقص (PRD) می باشند. پژوهش حاضر به منظور بررسی برخی خصوصیات رشد، عملکرد اسانس و کارآیی مصرف آب گشنیز به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و تیمارها شامل ؛ دو تکنیک آبیاری به صورت دو سطح کم آبیاری RDI (۵/۱- و ۳- بار)، دو سطح آبیاری ناقص PRD (۵/۱- و ۳- بار) و شاهد به صورت آبیاری کامل اجرا شد. نتایج نشان داد بیشترین ارتفاع ساقه ، وزن خشک اندام رویشی و وزن تازه ریشه در تیمار آبیاری کامل و بوته های شاهد (F) به دست آمد. این در حالی است که در هر دو سطح تنش کم آبیاری این تحقیق ، بیشترین کارآیی مصرف آب و اسانس کاروون حاصل شد. درصد اسانس -αپینن در تیمار کم آبیاری در پتانسیل ماتریک ۵/۱(RDI-۱/۵ Bar) - در بالاترین درصد بود و تیمار آبیاری ناقص در پتانسیل ماتریک ۵/۱- بار (PRD-۱/۵ Bar) نیز موجب تولید بیشترین درصد اسانس لینالوول در بذر گشنیز شد. به نظر می رسد اعمال تنش کنترل شده آبیاری ناقص تا پتانسیل ماتریک ۵/۱- بار ضمن حفظ عملکرد و وزن خشک پیکره رویشی ، از طریق بهبود کارآیی مصرف آب و نیز افزایش راندمان درصد اسانس قابل توصیه می باشد.

کلیدواژه ها:

عملکرد اسانس ، کارآیی مصرف آب ، کم آبیاری ، گشنیز.