بررسی اثرات آللوپاتیک عصاره آبی گیاه دارویی اسفند (Peganum harmala L.) بر شاخص های جوانه زنی چند گیاه زراعی

میوه گیاه دارویی اسفند به علت داشتن ترکیبات آلکالوئیدی بسیار متنوع نظیر هارمین و هارمالین اثرات بازدارنده قوی بر جوانه زنی بذر و سرکوب رشد بسیاری از علف های هرز دارد. در پژوهش حاضر، به منظور ارزیابی اثرات آللوپاتیک اسفند بر شاخصه -های جوانه زنی بذر گلرنگ ، گندم، تربچه و کلزا، از عصاره آبی میوه اسفند در غلظت های صفر، ۵، ۱۰، ۲۰ و ۲۵ درصد در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره اسفند بر طول ریشه چه ، طول ساقه چه ، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه در هر چهار گونه گیاهی تاثیر منفی و معنی داری داشت . با افزایش غلظت عصاره، جوانه زنی و رشد گیاهچه با شدت بیشتری کاهش یافت . همچنین در گیاهان مورد مطالعه مقاومترین گیاه، گلرنگ بود. از دلایل احتمالی مقاومت تر بودن گلرنگ ، می توان به ضخامت بیشتر پوسته ی بذر و در نتیجه جذب کمتر ترکیبات آللوپاتیک و یا داشتن آنزیم های مقاوم به ترکیبات آللوپاتیک اشاره نمود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، درصورت استفاده از عصاره اسفند بصورت خاک مصرف و با هدف سرکوب جوانه زنی بذر علف های هرز قبل از کشت گیاهان زراعی ، بایستی میزان پایداری و دوام ترکیبات آللوپاتیک اسفند در خاک در نظر گرفته شود تا با رعایت فاصله زمانی مناسب برای کشت ، از عدم ایجاد اختلالدر جوانه زنی بذر گیاهان زراعی اطمینان حاصل شود.

کلیدواژه ها:

تر کیبات آللوپاتیک ، عصاره آبی ، درصدجوانه ز نی ، کشاورزی پایدار