مطالعه و شناختی بر آموزش خانواده در تحلیل رفتار متقابل زوجین و بررسی تاثیر آن بر رضایت زناشویی

رضایت زناشویی را می توان قضاوتی دانست که افراد متاهل از کیفیت رابطه شان دارند. آنچه رضایت زناشویی بر پایه آن استوار شده رابطه و درک ذهنی است که افراد از رابطه خود دارند. بعضی افراد در رابطه زناشویی راضی ترند و بعضی دیگر در هر شرایطی چیزی برای نارضایتی دارند؛ (اما به طور کلی می توان با به کارگیری چند فاکتور کیفیت رابطه و به دنبال آن رضایت زناشویی را بالا برد.) از این رو محور اصلی این مقاله ، پرداختن به فاکتورهایی است که برای داشتن رضایت زناشویی بالا از اهمیت زیادی برخوردارند. در طول پنجاه سال اخیر، مفهوم رضایت زناشویی به دلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی تغییر کرده است . در گذشته اغلب ازدواجها به هدف ایجاد احساس امنیت ، ثبات و پرورش کودکان شکل می گرفت ؛ بنابراین آنچه باعث رضایت زناشویی می شد، وظیفه شناسی و کفایت بود؛ اما در دهه های اخیر اغلب ازدواجها برای تجربه عشق و صمیمیت بوده است و فاکتورهایی از جمله رفاقت ، همراهی و برابری بین همسران در ایجاد احساس رضایت ، نقش کلیدی دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی تحلیل رفتار متقابل بر رضایت زناشویی در افراد دارای اختلاف زناشویی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه افراد متاهل دارای اختلاف زناشویی شهر مشهد که در سه ماهه دوم سال ۱۳۹۵ به شورای حل اختلاف، دادگاه های خانواده و مراکز مشاوره مراجعه کرده اند بود، که تعداد ۴۰ نفر از آنها به صورت داوطلبانه انتخاب و سپس به صورت تصادفی ساده در دو گروه ۲۰ نفری (گروه آموزش تحلیل رفتار متقابل و گروه کنترل) جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ (فرم کوتاه ۳۵ ماده ای ) بود. طرح این پژوهش ، تجربی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. ابتدا برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا گردید، سپس مداخله آزمایشی (آموزش گروهی تحلیل رفتار متقابل ) برای گروه آزمایش در طی ۸ جلسه اجرا شد. در نهایت ، پس از اتمام فرآیند مداخله ، برای هر دو گروه پس آزمون و یک ماه بعد، آزمون پیگیری اجرا گردید. تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری کوواریانس چند متغیری صورت گرفت . نتایج نشان داد که آموزش تحلیل رفتار متقابل باعث افزایش رضایت زناشویی در افراد دارای اختلاف زناشویی گردیده و این نتیجه تا مرحله پیگیری نیز پایدار بود.

کلیدواژه ها:

تحلیل رفتار متقابل ، رضایت زناشویی ، اختلاف زناشویی