تاثیر آموزش همتا بر اضطراب بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور: یک مطالعه نیمه تجربی

زمینه و هدف: تالاسمی ماژور یکی از شایع ترین بیماری های ژنتیکی و مزمن در عصر حاضر است. مبتلایان به بیماری های مزمن نظیر تالاسمی ناگزیرند در تمام طول زندگی خود تحت درمان مداوم پزشکی قرار داشته باشند و ادامه زندگی آنها به این درمان ها وابسته است. این پروتکل درمانی باعث تاثیر بر جنبه های مختلف زندگی این بیماران می گردد و می تواند باعث بروز اضطراب در این بیماران شود. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر، تعیین تاثیر آموزش همتا بر اضطراب بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی و تک گروهی است که در نیمه اول سال ۱۳۹۹در بیمارستان امام خمینی زابل انجام گرفت. مشارکت کنندگان به تعداد۵۰ نفر و به روش  نمونه گیری مستمر از بین افراد مبتلا به تالاسمی ماژور انتخاب شدند. اطلاعات از طریق فرم اطلاعات جمعیت شناختی و مقیاس سنجش اضطراب بک (BAI: Beck Anxiety Inventory) جمع آوری گردید. مطالعه در ابتدا با انتخاب دو نفر از همتایان واجد شرایط آغاز گردید. پس از انتخاب و آموزش همتایان، ابتدا پیش آزمون از شرکت کنندگان گرفته شد. و سپس برنامه آموزش کنترل اضطراب به شرکت کنندگان ارائه شد. این برنامه آموزشی با تاکید بر تجربه همتایان طی دو جلسه ۶۰ دقیقه ای به فاصله یک ساعت در یک روز انجام شد. یک ماه پس از اتمام مداخله، از شرکت کنندگان در مطالعه، پس آزمون گرفته شد. تحلیل داده ها نیز با بهره گیری از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی زوجی) انجام یافت. یافته ها: میانگین سنی افراد شرکت کننده در این مطالعه۲۴/۴ ± ۵/۲۴ سال بود. در مرحله پیش آزمون، میانگین نمره اضطراب افراد، ۶۳/۱۱ ± ۷۳/۱۷بود. در مرحله پس آزمون، این میانگین نمره به کاهش ۳۲/۱۱ ± ۰۷/۱۷ یافت. آزمون تی زوجی نشان داد که نمره اضطراب افراد مبتلا به تالاسمی ماژور در مراحل پیش آزمون و پس آزمون با هم اختلاف آماری معنی داری نداشته است (۴۳۴/۰ p=و ۷۸۸/۰t=). نتیجه گیری کلی: بر اساس نتایج حاصل اجرای برنامه آموزش همتا نتواسته تاثیر مثبتی بر اضطراب بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور بگذارد. پیشنهاد می شود در مطالعات آتی تاثیر سایر مداخلات کاهنده اضطراب مانند آرام سازی عضلانی و موسیقی درمانی در کنار آموزش مورد بررسی قرار گیرد و در مطالعات آتی سایر ابزار های سنجش مورد استفاده قرار گرفته و گروه کنترل جهت تعیین تاثیر مداخلات بر اضطراب در این گروه بیماران لحاظ شود.

کلیدواژه ها:

Peer Group ، Anxiety ، Thalassemia Major ، Patient Education ، گروه همتا ، اضطراب ، تالاسمی ماژور ، آموزش به بیمار