مقایسه رسیدگی به اعسار در دادگاه های حقوقی و جزایی ایران

در نظام حقوقی ایران از اظهار اعسار با عنوان «دعوای اعسار» یاد شده است. دعوای اعسار اعم از اعسار از هزینه یدادرسی و محکوم به. یکی از شایع ترین دعاوی مطروحه در محاکم است پس. انتظار منطقی آن است که این دعوا ازاصول دادرسی و قواعد حقوقی پیروی نماید. یکی از موضوعات مهم در مورد دعوای اعسار و اساسا هر دعوایی، مالی یاغیرمالی بودن آن است. دیوان عالی کشور در رآی وحدت رویه ی شماره ی ۶۶۲ مورخ ۱۳۸۹/۷/۲۹ این دعوا را غیرمالیاعلام کرده است. اعسار از پرداخت محکومیت مالی(اعسار حقوقی). با وضع قوانین مختلف در نظام حقوقی و قضاییکشور، جانمایی شده است اما ؛ در حوزه حقوق جزا تنها نوع شناخته شده اعسار از پرداخت محکومیت کیفری مالی،تقسیط کیفر جزای نقدی است. که در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب (۱۳۹۲) در قالب مواد معدود و به صورت نه چندان شفاف به آن اشاره شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی این پرسش می پردازد کهصولا اعسار از پرداخت محکومیت مالی از حیث ماهیت با تقسیط از پرداخت جزای نقدی مشابهت دارد یا دارای ماهیتی مقایر است؟ مستلزم پرداختن به هر دو موضوع در قوانین موضعه است، قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالیمصوب ۱۳۹۴ در ماده ۶ خود، معسر را کسی می داند که به دلیل نداشتن مالی به جز، مستتنیات دین قادر به تایدیهدیون خود نباشد و تبصره ماده قانونی مرغوم عدم قابلیت دسترسی به مال را در حکم نداشتن مال تلقی کرده است.