جذب سطحی فسفر و تعیین شاخصهای بافری در راسته های مختلف خاک یک ردیف پستی بلندی-اقلیمی

ظرفیت بافری فسفر خاک در تغذیه گیاهان بسیار مهم می­باشد و مهمترین ویژگی خاک در تعیین پتانسیل رهاسازی فسفر در خاک محسوب می­شود. بدین منظور، ۲۳ نمونه خاک متعلق به افق­های ۵ راسته مختلف از یک ردیف پستی و بلندی- اقلیمی، جمع آوری تا مشخصات جذبی فسفر، روابط آن­ها با خصوصیات مختلف خاک و شاخص­های بافری آن تعیین شود. بر طبق نتایج، همدمای جذب سطحیL  شکل بدست آمده از همه نمونه­های مورد مطالعه، نشان از تمایل نسبتا بالای خاک­ها در غلظت­های پایین فسفر داشت که بوسیله سه معادله فروندلیچ، لانگمویر و تمکین به خوبی پیش بینی شدند. مطالعه حاضر نشان داد در غلظت­های فسفر کمتر از ۲۰ میلی­گرم بر لیتر، فرایندهای جذب سطحی و در غلظت­های بیشتر از ۲۰ میلی­گرم بر لیتر، فرایند­های رسوب به عنوان فرایندهای کنترل کننده فسفر خاک می باشند. در بین خصوصیات مختلف خاک، ماده آلی و ظرفیت تبادل کاتیونی همبستگی مثبت معنی­داری با بیشتر خصوصیات جذبی فسفر نشان دادند. نتایج کلی مطالعه نشان داد، راسته­های هیستوسولز و مالی­سولز (راسته­های انتهایی منطقه مورد مطالعه)، اریدی­سولز و اینسپتی­سولز (راسته­های ابتدایی منطقه مورد مطالعه) و آلفی­سولز (راسته میانی منطقه مورد مطالعه) به ترتیب از بیشتر به کمتر، شاخص­های بافری فسفر را دارا بودند که نیاز است در راسته­های انتهایی منطقه مورد مطالعه به واسطه بالای قابلیت جذب فسفر، کاربرد همزمان از کودهای آلی و شیمیایی در مقادیر کم اما در تناوب­های بیشتر، جهت کاهش جذب سطحی و افزایش رهاسازی فسفر، انجام گیرد.

کلیدواژه ها:

Phosphorus ، Surface adsorption isotherm ، Calcareous Soils ، Adsorption equations