خوشه بندی دانشجویان کارشناسی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد بر اساس فرسودگی تحصیلی و رضایتمندی از رشته تحصیلی در سال ۱۴۰۱ به روش خوشه بندی حول مدوئید

زمینه و هد ف : رضایت از رشته تحصیلی یکی از مهم ترین عوامل موثر در افزایش کارایی و احساس رضایت فردی است. هدف از رضایت تحصیلینگرش کلی فرد درباره رشته تحصیلی خود می باشد، به این معنی که این رشته تا چه اندازه پاسخگوی نیاز ها و توانایی ها فرد است. از سویدیگر، افزایش ف رسودگی تحصیلی بعنوان یکی از مهمترین چالش های سیستم آموزشی باعث کاهش انگیزه و اشتیاق دانشجویان می گردد و اثراتنامطلوبی بر عملکرد تحصیلی و میزان تعهد دانشجویان نسبت به مسائل آموزشی دارد. این مطالعه با هدف خوشه بندی دانشجویان کارشناسیدانشگاه علوم پزشکی شهرکرد براساس فرسودگی تحصیلی و رضایتمندی از رشته تحصیلی انجام شد .روش کار : ۴۰۰ دانشجوی کارشناسی از رشته های مختلف به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده هاشامل چک لیست اطلاعات زمینه ای، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی پانزده سوالی و پرسشنامه هفت سوالی رضایت تحصیلی بود که روایی وپایایی نسخه فارسی آنها در مطالعات پیشین تایید شده بود. بمنظور گزارش همبستگی بین متغیرهای کمی از همبستگی پیرسون و جهتآزمودن ارتباط بین متغیرهای کیفی از آزمون مجذور کای یا آزمون دقیق فیشر استفاده شد. همچنین از آزمون های تی دو نمونه ای مستقل وآنالیز واریانس یک طرفه برای مقایسه مقادیر عددی در دو یا چند گروه مستقل استفاده شد. جهت برآورد تعداد خوشه های بهینه از شاخصمیانگین سیلوئت استفاده شد. این روش کیفیت یک خوشه بندی را اندازه گیری می کند و هرچه مقدار این شاخص بالاتر باشد، نشان دهنده یمناسبت خوشه بندی است. در ادامه از روش خوشه بندی حول مدوئید استفاده و پروسه خوشه بندی توسط پکیج NbClust در نرم افزار R۴.۲.۱ انجام شد .نتایج: در این مطالعه اکثر دانشجویان در گروه سنی ۲۱ تا ۲۳ سال (۲ / ۵۳ %)، دختر (۸ / ۷۵ %)، مجرد (۸۷.۸ %) و ساکن خوابگاه (۷۱.۵ %) بودند.میانگین رضایت تحصیلی برابر با ۳۹ / ۵ ± ۷۰ / ۱۷ و میانگین فرسودگی تحصیلی ۲۷/۱۳ ± ۹۰ / ۳۷ بود. دانشجویان مجرد با میانگین نمره۲۶ / ۵±۹۱ / ۱۷ در مقایسه با دانشجویان متاهل با میانگین نمره ۰۷ / ۶ ± ۱۴ / ۱۶ به طور معن یداری سطح رضایت تحصیلی بالاتری داشتند. تعدادخوشه های بهینه بر اساس شاخص میانگین سیلوئت برابر با دو خوشه تعیین شد. ۲۲۱ دانشجو در خوشه نخست و ۱۷۹ دانشجو در خوشه دومقرار داشتند که نسبت به سایرین دارای سطوح بالاتری از فرسودگی تحصیلی بودند. درصد دانشجویان جوان (۱ / ۳۴ درصد در مقابل ۸ / ۳۰ درصد)،دختران (۱ / ۷۷ درصد در مقابل ۷ / ۷۴ درصد)، دانشجویان بهداشت عمومی (۶ / ۱۹ درصد در مقابل ۲ / ۱۲ درصد) و دانشجویان مامایی (۵ / ۱۴درصد در مقابل ۰ / ۱۰ درصد) در خوشه دوم بیشتر بود اگرچه که هیچ ارتباط معنی داری پیدا نشد. همچنین، درصد دانشجویانی که دارایخودروی شخصی (۰ / ۹ درصد در مقابل ۷ / ۱۱ درصد) و درآمد خود (۷ / ۱۲ درصد در مقابل ۸ / ۱۲ درصد) بودند در خوشه اول بدون هیچگونهمعنی داری آماری کمتر بود .نتیجه گیری : با توجه به شناسایی خوشه دانشجویان دارای فرسودگی تحصیلی بالاتر، اجرای مداخلات اثر بخش در این زمینه ضروری بنظر می رسد .

کلیدواژه ها:

فرسودگی تحصیلی ، رضایتمندی تحصیلی ، خوشه بندی حول مدوئید ، دانشجویان