بررسی روند فراوانی روزهای همراه با توفان های گرد و غبار و ارتباط آن با عناصر اقلیمی(مطالعه موردی: استان لرستان)

در این پژوهش جهت شناسایی و بررسی روند تغییرات فراوانی روزهای همراه با توفان­های گرد و غبار و میزان ارتباط آن با متغیرهای اقلیمی (دمای بیشینه و سرعت بیشینه باد)، داده­های ساعتی و روزانه گرد و غبار و همچنین داده­های هواشناسی ۱۰ ایستگاه سینوپتیک استان لرستان با طول دوره آماری مشترک (۲۰۱۴-۲۰۰۰) در مقیاس فصلی مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور پس از بررسی تمامی سری داده­ها از نظر نرمال بودن به وسیله آزمون کلموگروف-اسمیرنوف، برای بررسی روند داده­ها از آزمون­های ناپارامتریک من­-کندال و اسپیرمن در سطح اطمینان ۹۵ درصد استفاده شد. هم­چنین پهنه­بندی آماره­های من­-کندال متغیر­های اقلیمی و گرد و غبار از روش IDW در نرم­افزار Arc GIS انجام شد. سپس برای بررسی ارتباط اقلیمی با توفان­های گرد و غبار، داده­های اقلیمی ایستگاه­ها (به عنوان متغیر مستقل) و هم­چنین متغیر فراوانی روزهای همراه با توفان­های گرد و غبار آن ها (به عنوان متغیر وابسته) با تکنیک همبستگی پیرسون مورد تحلیل واقع شدند. از مجموع ۱۰ سری داده­های فصلی، ایستگاه های ازنا، الیگودرز و کوهدشت دارای همبستگی زیادی بین عناصر اقلیمی و فراوانی روزهای همراه با توفان­های گرد و غبار بودند؛ به طوری که در ایستگاه ازنا متغیر سرعت بیشینه باد با ضریب همبستگی ۵۵/۰، در ایستگاه الیگودرز متغیر دمای بیشینه با ضریب همبستگی ۷۸/۰ و همچنین در ایستگاه کوهدشت، متغیر سرعت بیشینه باد با ضریب همبستگی ۸۲/۰، بیشترین همبستگی را با پدیده گرد و غبار داشتند.

کلیدواژه ها:

آزمون های ناپارامتری ، آزمون کلموگروف-اسمیرنوف ، استان لرستان ، توفان های گرد و غباری ، همبستگی پیرسون