برآورد ماهواره ای بخار آب قابل بارش (PWV) در جو ایران و تحلیل همبستگی مکانی آن با فراسنج های آب و هواشناختی
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 51، شماره: 10
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 207
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-51-10_009
تاریخ نمایه سازی: 2 خرداد 1402
چکیده مقاله:
بخار آب قابل بارش یکی از کمیت های مهم هواشناسی، فیزیک جو، هیدرولوژی و تغییرات اقلیمی است که برآورد آن در پیشبینی مقدار بارش، وقوع سیلاب و سایر پارامترهای هیدرولوژیکی مفید میباشد. امروزه از تصاویر ماهوارهای به طور گسترده ای برای برآورد بخار آب قابل بارش و تحلیل همبستگی آن با سایر فراسنج های آب و هواشناختی استفاده می شود. هدف از پژوهش حاضر برآورد مقدار بخار آب قابل بارش و بررسی رابطه ی آن با شش متغیر اقلیمی از قبیل دما، فشار، رطوبت نسبی، درصد ابرناکی، بارش و سرعت باد در گستره ی جغرافیایی ایران با استفاده از داده های ماهواره مبنا می باشد. داده های مورد استفاده با گام های زمانی ماهانه و مکانی° ۱°×۱ در گستره ی اقلیمی جو ایران برای دوره ی داده برداری ۲۰۱۹ – ۲۰۰۳ انتخاب گردید. برای بررسی رابطه ی بین بخار آب قابل بارش با متغیرهای اقلیمی، از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. داده های رقومی استخراج شده پس از کنترل کیفی و پیش پردازش، توسط نرم افزارهای تخصصی از قبیلENVI، ArcGIS و Grads برای ساخت لایه های رستری بر اساس مرز جغرافیایی کشور ایران بهکار گرفته شد. بر اساس نتایج، میانگین آب قابل بارش در جو ایران mm ۷/۱۲ است که در مقایسه با میانگین جهانی (mm ۶/۲۱)، کم بودن مقدار آب قابل بارش در جو ایران را نشان می دهد. از سویی دیگر مقدار آب قابل بارش در جو ایران از توزیع زمانی و مکانی همگنی برخوردار نیست. بهطوری که بیشترین مقدار آن در ناحیه ی ساحلی جنوب و شمال و کمترین مقدار آن بر فراز سلسله جبال زاگرس، بخش هایی از شمال شرق و شرق ایران و در اولویت بعدی در نواحی بیابانی ایران مرکزی متمرکز است. میانگین همبستگی آماری (پیرسون) بین pwv با دما (R= %۸۶)، با فشار (R= - %۸۹)، با رطوبت نسبی (R= - %۸۸)، با ابرناکی (R= - %۳۲)، با بارش (R= - %۶۴) و سرعت باد (R= %۶۷) بوده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
کوهزاد رئیس پور
گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :