بررسی خوش بینی و امید در قصاید بهار بر اساس روان شناسی مثبت نگر

روان­شناسی مثبت گرا یکی از شاخه های جدید دانش روان­شناسی است. این علم سه ستون دارد: نخست مطالعه هیجان­ های مثبت، دوم مطالعه خصوصیات مثبت و سوم مطالعه نهادهای مثبت. مارتین سلیگمن، بنیان گذار این نظریه، زندگی هدفمند و با­­معنا را درگرو شش قابلیت مثبت خرد و دانایی، شجاعت، نوع­دوستی، عدالت، اعتدال و تعالی و هیجانات مثبت را، در سه مسیر رضایت و افتخار و آرامش از گذشته، شادمانی و اشتیاق و لذت پایدار از حال و خوش­ بینی و امیدواری و اعتماد به آینده می­ داند. این پژوهش، قصاید ملک الشعرا بهار را  به شیوه توصیفی، اسنادی، تحلیلی و ارزیابی کمی، در عنصر خوش­ بینی و امید از منظر روان شناسی مثبت نگر بررسی کرده است. با استخراج و بررسی شواهدی از یک صد قصیده دیوان بهار مشخص شد که ۸۳ قصیده موضوعی مثبت دارد که حدود نیمی از آن ها به خوش­ بینی و امیدواری اختصاص یافته که نسبت به یاس و ناامیدی از بسامد بسیار بالاتری برخوردار است؛ در این میان شاعر تنها در هفده قصیده به موضوع شکوه و گلایه پرداخته است. بهار با وجود همه رنج ها و دردهای شخصی و اجتماعی، شاعری مثبت نگر، خود­شکوفا و خوش­بین است. وی نمونه دیگری از بزرگ­مردان عرصه فرهنگ و ادب فارسی است که در راه اصلاح محیط و پدید آوردن اجتماعی بهتر و شادتر قلم می­زد و شعر می­ سرود. هنر و رسالت او در سال ها قبل مصداق دانش جدیدی است که مدعی ارائه راه کارهای نو برای زندگی بهتر انسان ها است.

کلیدواژه ها:

مثبت اندیشی ، خوش بینی ، سلیگمن ، قصاید بهار