نقش سرمایه اجتماعی در مشارکت سیاسی (مطالعه موردی: آزادگان، جانبازان و خانواده های شاهد و ایثارگر در شهر تهران)

مشارکت سیاسی از ملزومات جوامع امروزی است که عوامل زیادی روی آن تاثیرگذار است. یکی از این عوامل سرمایه اجتماعی است که با طرح مولفه هایی مثل اعتماد، شبکه-های اجتماعی و هنجارها باعث تسهیل همبستگی جامعه و در نهایت بهبود مشارکت سیاسی در جوامعی است که میزان این نوع از سرمایه در آن ها در حد قابل قبولی است. آزدگان، جانبازان و اعضای خانواده شهید از ارکان اصلی پایگاه اجتماعی جمهوری اسلامی به حساب می آیند که مشارکت آن ها در سطوح مختلف علاوه بر کارآمدی و مشروعیت نظام باعث تسهیل سیاست ها و کاهش هزینه ها آن ها می شود. پرسش این پژوهش این بوده است که وضعیت سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی و ارتباط بین این دو در میان جامعه آماری مذکور چگونه است؟ فرضیه نیز این است که هم سرمایه اجتماعی و هم مشارکت سیاسی در سطح متوسط و پایین تر از آن می باشد، ضمن آنکه متغیرهای جمعیت شناختی که موجب شکاف نسلی می شوند، یعنی سن و تحصیلات، رابطه ای معکوس با دو متغیر مذکور دارند، جامعه آماری شهر تهران بصورت پیمایشی در مراکز بنیاد شهید انجام گرفته است. داده های این پژوهش با ابزار پرسشنامه در سطح جامعه نمونه آماری به تعداد ۱۵۸۷ نفر توسط پرسشگران بدست آمده و سپس استخراج و تحلیل گردید، که متاسفانه فرضیات فوق تایید شده اند. البته میزان تاثیرگذاری سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی نسبی است و تقریبا حدود ۱۵% رفتار و مشارکت سیاسی را تعیین می کند، و بقیه آن تحت تاثیر عوامل دیگری نظیر فرهنگ سیاسی و یا هویتی است.

کلیدواژه ها:

سرمایه اجتماعی ، مشارکت سیاسی ، هویت جمعی ، مسائل سیاسی