بررسی مولفه های موثر بر طراحی مسجد با استفاده از الگو های رفتاری (نمونه موردی مسجد ولی عصر در شهر تهران)

یکی از مهمترین مراکز وابسته به نهادهادهای دینی «مسجد» است. در طول تاریخ معماری اسلامی، معماری مساجد یکی از بارزترین مظاهر پاسخدهی به استفاده کنندگان وبستر تعالی روحی بشر بوده است. اما این روند در چند دهه اخیر دچار رکورد و تنزل شده است و همین امر باعث کاهش فعالیت هایمسجد در شهر شده است.قرارگاه های رفتاری به عنوان تجلی گاه تعاملات اجتماعی باید نیازهای اجتماعی شهروندان را برآورده ساخته، بسترهای لازم را در دسترسی و تامین خدمات مورد نیاز استفاده کنندگان فراهم سازند و شرایطی فراهم آورند تا تعاملات اجتماعی به صورت مداوم میان کاربران آن برقرار باشد تا زندگی و پویایی در رگ های شهر جریان داشته باشد. یکی از انواع قرارگاه های رفتاری مساجد هستند. با توجه به اهمیت مساجد در محلات و تاثیرگذاری آن بر جامعه طراحی مسجد با رویکرد قرارگاه رفتاری می تواند علاوه بر این که مکانی برای تعامل شهروندان باشد به عنوان یک الگوی معماری مسجد موفق ارائه بشود. روش تحقیق در این پژوهش کاربردی است. و با توجه به چارچوب و فرایند انجام پژوهش به صورت تلفیقی از روش کیفی-کمی (میکس متد) استفاده شده است. نمونه مورد بررسی مسجد ولیعصر است. پس از بررسی نمونه موردی و تحلیل کیفی و کمی سازی داده ها عناصر موثر در الگوهای رفتاری در مساجد بررسی و مولفه های مانند همساختی عناصر کالبدی با قرارگاه رفتاری مشخص شد. با توجه به مکانیسم های رفتاری، نقشهای رفتاری و تنوع کارکردی فعالیتی که در قرارگاه های برگزیده مورد مشاهده، مطالعه و تحلیل قرار گرفتند، میتوان به اهمیت هر یک از این مولفه ها در ساختار اجتماعی- رفتاری محیط پس برد.

کلیدواژه ها:

مولفه های موثر ، طراحی مسجد ، الگوهای رفتاری