عوامل موثر بر پذیرش باغ کاری در اراضی شیب دار: مورد مطالعه شهرستان های مینودشت و گالیکش استان گلستان

فرسایش خاک به­عنوان یک مشکل عمده و مانع جدی برای دستیابی به کشاورزی پایدار به­شمار می ­آید. این مشکل در اراضی شیب­دار حادتر است. یکی از روش­های حفاظت خاک در این قبیل اراضی، کاشت درخت و احداث باغ می­باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر پذیرش باغ­کاری در اراضی شیب­دار شهرستان های مینودشت وگالیکش واقع در استان گلستان بود. بدین­منظور از روش تحقیق توصیفی-همبستگی استفاده شد. جامعه مورد مطالعه شامل تمام کشاورزانی بود که حداقل یک هکتار زمین شیب دار در طرح تغییر کاربری اراضی شیب دار طی سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ داشتند (۱۹۸۵=N). نمونه گیری با کمک فرمول کوکران و به روش خوشه­ای تصادفی انجام گردید که بر اساس آن تعداد ۱۴۵ نفر از ۲۵ روستای محدوده تحقیق انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. روایی صوری پرسشنامه بر اساس نظرات اساتید دانشگاه و کارشناسان ادارات جهاد کشاورزی دو شهرستان مینودشت وگالیکش تایید گردید. میزان پایایی پرسشنامه با انجام یک مطالعه راهنما بررسی گردید و ضرایب آلفای کرونباخ برای شاخص های ریسک پذیری، آینده نگری و نگرش حفاظت خاک به ترتیب برابر ۶۵/۰، ۷۵/۰ و ۸۷/۰ به­دست آمد. نتایج نشان داد که دو گروه پذیرنده و نپذیرنده عملیات باغ­کاری در اراضی شیب­دار، از نظر سطح تحصیلات، تعداد قطعات زمین، سطح مکانیزاسیون، میزان اراضی تحت مالکیت، درآمد کشاورزی، دریافت کمک دولتی، مشارکت اجتماعی، نگرش نسبت به حفاظت خاک، دانش حفاظت خاک و آینده نگری، تفاوت معنی داری با یکدیگر دارند. در تمام متغیر های یاد شده به­جز متغیر آینده نگری، میانگین گروه پذیرنده از میانگین گروه نپذیرنده بالاتر به­دست آمد. همچنین، بهترین متغیرهای تبیین­کننده پذیرش باغ­کاری در اراضی شیبدار به ترتیب شامل کمک های دولتی، تعداد قطعات زمین و درآمد کشاورزی بود.

کلیدواژه ها:

Gardening ، soil conservation ، Sustainable agriculture