تحلیل عوامل موثر بر ابعاد توسعه پایدار کشاورزی در استان خراسان رضوی؛ کاربرد معادلات رگرسیون به ظاهر نامرتبط

توسعه پایدار کشاورزی، مفهوم چندبعدی است که در طول زمان اهمیت بسیار پیدا کرده است. از این­رو، شناسایی عوامل تاثیرگذار بر هر یک از ابعاد کشاورزی پایدار برای برنامه ریزی مناسب، لازم و ضروری است. در این مقاله، تلاش شده است تا عوامل موثر بر ابعاد چهارگانه توسعه پایدار کشاورزی در استان خراسان رضوی با استفاده از معادلات رگرسیون به ظاهر نامرتبط  (SURE)و بهره‎گیری از یک نمونه ۳۹۸ نفری از کشاورزان، که به روش خوشه ای دومرحله ای تصادفی انتخاب شده است؛ با استفاده از اطلاعات حاصل از تکمیل پرسشنامه در سال ۱۳۹۸، موردبررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد میانگین شاخص های پایداری اجتماعی ۵۵/۰، پایداری زیست محیطی ۴۷/۰، پایداری اقتصادی ۴۱/۰، و پایداری سیاسی ۳۲/۰ است. همچنین، متغیرهای شرکت در کلاس های آموزشی، علاقه‎مندی به کار کشاورزی و رضایت شغلی رابطه معناداری با مولفه های پایداری کشاورزی دارد. متغیر عضویت در تعاونی با مولفه پایداری سیاسی، مالکیت اراضی با مولفه اجتماعی و سیاسی و یکپارچگی اراضی نیز با مولفه اقتصادی پایداری رابطه آماری معنادار دارند. بر این اساس، پیشنهاد می شود آموزش‎های ترویجی در حوزه کشاورزی پایدار در قالب نهضت­گونه توسعه یابد و با توجه به اولویت پایداری مدیریتی، سرمایه گذاری در زیرساخت های کشاورزی، بهبود روش‎های تصمیم­سازی و تصمیم گیری، توسعه و تقویت تشکل های کشاورزی، تدوین قوانین حمایتی و توسعه اشتغال پایدار در دستور کار جدی متولیان امر قرار گیرد. علاوه بر آن، تدوین نظام مناسب بازاریابی و بازاررسانی با هدف جلوگیری از ضایعات و کاهش هزینه های تولید موجبات تضمین پایداری درآمد کشاورزان را فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

کشاورزی پایدار ، طیف لیکرت ، رگرسیون ، کشش