زنانگی اروتیک: برساختی تاریخی

"برساخت زن اروتیک" در تاریخ ایران نقطه­ای کانونی در نگارش تاریخ سکسوالیته است. این پژوهش در راستای پاسخ­گویی به این سوال تدوین شده است که در کدامین برهه تاریخی زن دارای هستی اروتیک شد؟ پژوهش حاضر با روش دیرینه­شناسی انجام گرفته و در این راستا از نگاره­های اروتیک دوره صفویه و اسناد مکتوب موجود استفاده شده است. در دوره شاه عباس گذاری از برهنه­های ادبی به برهنه­های اروتیک در نقاشی­ها صورت گرفت و تصاویر زنان با فردیت­یافتگی بیشتری در اندام­ها در عرصه تصویر حضور یافتند. در اواخر صفویه تصاویر عریان زنان پیوسته دارای نشانگانی فرنگی می­­شود. اما مسئله نه بر سر دوگانه زن غربی و زن ایرانی بلکه در رابطه با جدالی است که در این دوره بین مسیحیت، تصوف و اسلام شروع به شکل­گیری می­کند و رساله­های متعددی حول آن نگاشته می­­شود؛ بنابراین برهنگی به زن مسیحی فرنگی منتسب می­شود. با حضور فیگور زن در نقاشی­های تک­برگی و دیوارنگاره­ها کم­کم تعریف جدیدی از زنانگی در خیال انسان ایرانی شروع به شکل­گیری می­کند و نوعی تغییر جغرافیایی در امیال مرد ایرانی صورت می­گیرد، زن مسیحی فرنگی ابژه میل مرد ایرانی می­شود که پس­لرزه­های آن را به صورت شدیدتر در دوره قاجار شاهد هستیم­.

کلیدواژه ها:

اروتیک ، اگزوتیک ، نقاشی ، فرنگی­سازی ، جدال تمدنی