ارزیابی عملکرد نقشه های پوشش اراضی جهانی در استخراج محدوده اراضی کشاورزی (مطالعه موردی: حوضه آبریز دریاچه ارومیه)

پایش پیوسته اراضی کشاورزی به دلیل تاثیر آن بر حفظ منابع و سلامت اکوسیستم­ها و امنیت غذایی یکی از ضرورت های مدیریت منابع آب و خاک در یک حوضه آبریز است. نقشه­های پوشش اراضی جهانی (GLC) با توجه به مقیاس های متنوع، در دسترس بودن و عدم نیاز به پردازش های تخصصی می توانند برای استخراج محدوده اراضی کشاورزی مورد استفاده قرار گیرند. این مطالعه عملکرد سه محصول GLC شامل MCD۱۲Q۱ LC، CGLS LC و CCI LC را نسبت به نقشه کاربری اراضی مرجع سال ۲۰۱۵ در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را بررسی می­کند. ابتدا بر اساس کلاس­های اصلی نقشه کاربری اراضی مرجع سال ۲۰۱۵ (مرتع، اراضی کشاورزی، پهنه­های آبی، اراضی ساخته شده و زمین بایر)، کلاس­های معادل از نقشه­های پوشش اراضی جهانی به منظور مقایسه با هم ادغام و ترکیب شدند. سپس عملکرد نقشه­های GLC براساس معیارهای مساحت، سازگاری مکانی و صحت کلی با استفاده از نقاط کنترل زمینی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که دو محصول­ MCD۱۲Q۱ LC و CGLS LC در ارائه تصویر کلی از پوشش اراضی حوضه آبریز به ترتیب با صحت کلی ۷۴ و ۸۶ درصد، نسبت به محصول CCI LC عملکرد برتری دارند. همچنین MCD۱۲Q۱ LC و CGLS LC به ترتیب در طبقه­بندی دو کلاس مرتع و اراضی کشاورزی به عنوان پوشش­های غالب در سطح حوضه آبریز با صحت طبقه­بندی ۸۱ و ۸۹ درصد عملکرد قابل قبولی داشتند. استفاده از محصول LC CGLS می­تواند به پایش پیوسته اراضی کشاورزی در کاربردهای عملیاتی به منظور ارزیابی کلی از روند تغییرات توسعه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه کمک شایانی بنماید. از دیگر یافته­های مهم این پژوهش این است که محصول پوشش اراضی با قدرت تفکیک مکانی بهتر لزوما صحت طبقه­بندی بهتری برای همه انواع پوشش ها ندارد. این مطالعه می­تواند به عنوان یک مرجع روش­­شناسی در ارزیابی عملکرد محصولات GLC در مقیاس­های مختلف و دیگر مناطق کشور استفاده شود.

کلیدواژه ها:

Land use ، Consistency evaluation ، Overall accuracy