تاثیر استفاده از EDTA بر قابلیت جذب سرب و کادمیم توسط گندم

فلزات سنگین به ویژه سرب و کادمیم به‎دلیل پیامدهای ناگوار در آلودگی محیط زیست‎ اهمیتی ویژه دارند. این آلاینده­ها از منابع مختلف به آب، خاک، گیاه و نهایتا به زنجیر­ه­ غذایی انسان راه می­یابند. روش­های مختلفی برای پالایش خاک‎های آلوده وجود دارد که عمدتا بسیار گران و پرهزینه بوده و به این دلیل استفاده از روش­های کم هزینه­تر برای رفع آلودگی خاک‎های آلوده می­تواند به پالایش و استفاده بهینه از این اراضی کمک نماید. یکی از روش‎های کم هزینه و سازگار با طبیعت استفاده از گیاهان می­باشد. استفاده از کلات­ها ازجمله شیوه­های موثر در فراهمی زیستی عناصر سنگین است. در این پژوهش تاثیر اتیلن دی­آمین تترا استیک اسید (EDTA) به­عنوان یک کلات­کننده شیمیایی در افزایش جذب سرب و کادمیم توسط گندم (رقم بهاره) بررسی گردید. این پژوهش در شرایط گلخانه‎ای به­صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل: ۱- کاربرد EDTA در دو سطح (صفر و ۷/۲ میلی­مول در کیلوگرم خاک)، ۲- عنصر سرب در سه سطح (صفر ، ۱۵۰ و ۵۰۰ میلی­گرم درکیلوگرم خاک) و ۳- عنصر کادمیم در سه سطح (صفر، ۳ و ۱۰ میلی­گرم در کیلوگرم خاک) بودند. بدین­­منظور، یک نمونه خاک غیرآلوده انتخاب و با غلظت­های مختلف سرب و کادمیم آلوده شد. سپس بذر گندم کشت گردید و در پایان دوره رشد (هفت ماه پس از کشت) غلظت سرب و کادمیم در گیاه (کاه و کلش و دانه) و خاک اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد EDTA حلالیت سرب و کادمیم را در محلول خاک افزوده و منجر­به افزایش جذب سرب در کاه و کلش (۵/۱۲ برابر) و دانه گندم (۸/۶۸ برابر) و کادمیم در کاه و کلش (۲۶ درصد) گردید.

کلیدواژه ها:

Ethylene Diamine Tetra acetic Acid ، Phytoremediation ، cadmium ، Lead ، Wheat