تحلیل دهه ای_فضایی خشک سالی های ایران جهت پشتیبانی فرآیندهای تصمیم گیری محیطی
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 6
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 108
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-53-6_007
تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402
چکیده مقاله:
افزایش دمای جهانی باعث افزایش فراوانی رویدادهای شدید آب و هوایی ازجمله خشک سالی ها شده است. پایش و پیش بینی رفتار مکانی_ زمانی این پدیده برای پیشگیری از تبعات منفی اقتصادی_ اجتماعی و برنامه ریزی های محیطی دارای اهمیت زیادی است. تاکنون ارزیابی جامعی از تحلیل فضایی خشک سالی در کشور در بلندمدت صورت نگرفته است. در این راستا ابتدا خشک سالی ها دهه ای با شاخص PDSI از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۲۰ استخراج و سپس مورد تحلیل فضایی قرار گرفت. نتایج نشان داد شدت شاخص خشک سالی در ایران از ۱۲/۲- تا ۴۵/۱ به ۷۳/۵- تا ۳۴/۱ افزایش پیداکرده، یعنی از طبقه خشک به فوق العاده خشک تغییر یافته است. راستای بیضوی سه انحراف معیار در هر چهار دهه موردبررسی، شمال غرب و جنوب شرق را از خود نشان داده که به تبعیت از راستای بارشی ایران در جهت ناهمواری ها قرار داشت. جهت مشخص نمودن نوع الگوی مکانی، شاخص خوشه بندی جی استار محاسبه شده که نتایج نشان داد در دهه اول بازه مورد لکه های داغ (خوشه بندی خشک سالی شدید) در قسمت های کوچکی از مرکز ایران و بر روی استان های کم بارش و کویرها قرار داشته است در دهه دوم لکه های داغ در جنوب غرب ایران شامل استان های بوشهر و خوزستان قرارگرفته در دهه سوم در قسمت های زیادی از مرکز ایران ازجمله استان های تهران، سمنان، اصفهان، فارس و کهکیلویه و بویر احمد و در دهه چهارم لکه های داغ در قسمت جنوب و جنوب شرق ایران شامل استان هرمزگان و سیستان بلوچستان به صورت الگوهای خوشه ای معنادار خود را نشان داند. پراکندگی مکانی شدت های مختلف خشک سالی حاکی از تغییر مکان و شدت سامانه های بارشی به صورت دهه ای است که نشان می دهد که همه نقاط کشور ممکن است در معرض مخاطره خشک سالی قرار گیرند. چنین تحقیقاتی می تواند موجب شناسایی مناطق در معرض شدید خشک سالی شده و در برنامه ریزی های محیطی مورداستفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمود احمدی
Department of Climatology, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
محمد کمانگر
Department of Geography, Faculty of Humanities, Zanjan University
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :