برآورد بارش موثر با بکارگیری سنجش از دور و الگوریتم توازن انرژی سبال و مقایسه آن با روش های تجربی (مطالعه موردی: دشت کشت گندم دیم شهرستان خمین)

مدیریت موثر و کارآمد منابع آب در مناطق کم برخوردار آبی، نیازمند شناخت دقیق جریان­های هیدرولوژیکی است. آگاهی از میزان دقیق کل باران به عنوان یکی از اجزای جریان­های هیدرولوژیکی و هم­چنین میزان قابل استفاده یا موثر آن به منظور برنامه ریزی­های دقیق­تر در بخش کشاورزی ضروری است. در راستای این دیدگاه، در این پژوهش، باران موثر در اراضی تحت کشت گندم دیم شهرستان خمین با بکارگیری سنجش از دور و اجرای الگوریتم سبال برآورد شده است.داده­های هواشناسی مورد نیاز از سه ایستگاه از نزدیک­ترین ایستگاه­های سینوپتیک به منطقه مورد مطالعه شامل ایستگاه­های سینوپتیک خمین، محلات و گلپایگان دریافت شده و به روش IDW برای منطقه مورد نظر درونیابی شدند. به منظور برآورد بارش موثر، تبخیر تعرق محصول گندم دیم با اجرای الگوریتم سبال بر روی ۲۸ تصویر موجود از لندست ۸ در طول دوره رشد گندم دیم برای سال­های زراعی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ تا ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در منطقه مطالعاتی مورد نظر محاسبه می­شود. دقت سبال با روش­های پنمن مانتیث و تشت تبخیر ارزیابی شده و سپس نتایج به­دست آمده با روش­های تجربی برآورد باران موثر (USDA، FAO، درصدی و تجربی) مقایسه و خطای نسبی آن­ها برآورد شده­است.نتایج مقایسات نشان داد که روش USDA با میانگین خطای نسبی ۲/۱۲% کمترین خطا و روش FAO با میانگین خطای نسبی ۶۰ %  بیشترین خطا را نسبت به روش سبال داشتند. یافته­های پژوهش نشان داد که روش­های تجربی برآورد بارش موثر جهان شمول نمی­باشند. بنابراین، بایستی این روش­ها با در نظر گرفتن عواملی محیطی تاثیرگذار بر مقدار بارش موثر و نوع محصولات کالیبره شوند.

کلیدواژه ها:

الگوریتم بیلان انرژی ، بارش موثر ، تبخیر تعرق ، لندست