مقایسه تنوع ساختمانی انواع اسید هیومیک استخراج شده از منابع آلی متعارف در بخش کشاورزی

اسید هیومیک یک ترکیبات آلی است که می تواند خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک را بهبود بخشد. علاوه بر آن نقش مهمی در افزایش رشد و عملکرد گیاه دارد. این ترکیب از منابع مختلفی که غنی از مواد آلی است نظیر کمپوست ها، زغال سنگ، مواد هوموسی شده و خاک می تواند استخراج شود. به منظور اطلاع از خصوصیات طیفی و ساختاری این ترکیبات، مطالعه ای در سال ۱۴۰۰ روی اسید هیومیک استخراج شده از منابع مختلف آلی (کمپوست کود گاوی، ورمی کمپوست، کمپوست زباله شهری، کود گوسفندی و کود مرغی) انجام شد. مقادیر عناصر کربن، اکسیژن، هیدروژن و نیتروژن در اسید هیومیک های استخراج شده با دستگاه آنالیز عناصر، گروه های عاملی با دستگاه FTIR و نسبت های جذب اسپکتروفتومتری E۳/E۵ و E۴/E۶ در آنها با دستگاه اسپکتروفتومتر در آزمایشگاه گروه علوم و مهندسی خاک پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه تعیین شدند. کمترین نسبت H/C در اسید هیومیک استخراج شده از کمپوست زباله شهری (۰۵/۱) و ورمی کمپوست (۰۹/۱)، بیشترین نسبت O/C در اسید هیومیک کمپوست زباله شهری (۷۰/۰) و ورمی کمپوست (۵۹/۰) و کمترین نسبت C/N در اسید هیومیک کود مرغی (۸۴/۱۱) مشاهده شد. با توجه به نتایج آنالیز FTIR قوی ترین باند های جذب در ۳۴۰۰ cm-۱، ۳۰۰۰-۲۹۰۰ cm-۱، ۱۷۰۰-۱۶۰۰ cm-۱ و ۱۱۰۰-۱۰۰۰ cm-۱ مشاهده شدند. بیشترین نسبت E۳/E۵ در اسید هیومیک استخراج شده از کود مرغی (۸۱/۱۲) و کود گوسفندی (۶۱/۱۰) و کمترین مقدار در کمپوست زباله شهری (۰۰/۲) دیده شد. بیشترین نسبت E۴/E۶ نیز در اسید هیومیک استخراج شده از کود مرغی (۳۱/۷) بدست آمد و کمترین مقدار E۴/E۶ در اسید هیومیک حاصل از کمپوست زباله شهری (۷۰/۴) مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

اسید هیومیک ، آنالیز عناصر ، FTIR ، E۳/E۵ ، E۴/E۶