سنجش پایداری اجتماعی در نظام های بهره برداری خانوادگی و تعاونی تولید کشاورزی (مورد مطالعه: روستاهای شهر سامن)

پایداری اجتماعی به توانایی جامعه برای حفظ و نگهداری ابزارهای ضروری ایجاد ثروت و رفاه و مشارکت اجتماعی برای گسترش یکپارچگی و انسجام اشاره می­کند. لذا، هدف اصلی این تحقیق، سنجش عوامل پایداری اجتماعی براساس رویکرد سیستماتیک در نظام­های بهره­برداری خانوادگی و تعاونی تولید کشاورزی در روستاهای شهر سامن از استان همدان بود. جامعه آماری تحقیق را بهره­برداران روستاهای شهر سامن که در نظام­های بهره­برداری خانوادگی و تعاونی تولید مشغول به فعالیت بودند، تشکیل دادند. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران در مجموع، ۳۷۴ نفر بود. به­منظور مقایسه دو نظام بهره­برداری حجم نمونه در هر دو نظام بهره­برداری به­طور مساوی ۱۸۷ نفر تعیین شد. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه محقق­ساخته بود، که داده­های آن توسط نرم­افزار SPSSv۲۲ و تکنیک TOPSIS مورد تجزیه­و­تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، در نظام­های بهره­برداری خانوادگی، مولفه­های موجودیت و اثربخش­ و در تعاونی­های تولید کشاورزی، مولفه­های هم­زیستی و قابلیت سازگاری دارای بیشترین وزن بودند. نتایج ارزیابی با مدل موریس و  TOPSISنیز گویای آن است که هیچ­کدام از مولفه­های پایداری اجتماعی در سطح پایدار نمی­باشند. نتایج نمودار عنکبوتی، گویای فاصله بین مولفه­ها در دو نظام است. از نظر وزن و میزان وجود، نتایج تحلیل مسیر گویای آن است که متغیرهایی چون میزان سواد، میزان زمین، بعد خانواده، میزان درآمد، میزان استفاد از رسانه­های انبوهی ۵۰ درصد از تغییرات پایدار اجتماعی را در بین این دو نظام تبیین می­کند و بیش­ترین اثر را میزان درآمد دارد.

کلیدواژه ها:

Rural environment ، agricultural structure ، rural life patterns ، improving living conditions